Khó khăn đường về đích nông thôn mới - Bài 2: "Chiếc áo" rộng
Sau khi đạt chuẩn nông thôn mới (NTM), nhiều xã có tiềm năng được các địa phương lựa chọn để xây dựng NTM nâng cao. Tuy nhiên, nhiều tiêu chí tăng về nội dung, chất lượng và yêu cầu cao trong xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu khiến hành trình đạt chuẩn của các xã càng thêm gian nan. “Chiếc áo” NTM nâng cao dường như trở nên “rộng” với không ít xã.
Ông Trần Xuân Hội, Phó Chủ tịch UBND xã Lộc Ninh cho biết: Thời gian qua, UBND xã đã huy động mọi nguồn lực để xây dựng xã đạt chuẩn NTM. Thành công của chương trình bước đầu đã góp phần thay đổi diện mạo cho địa phương. Sau khi đạt chuẩn NTM, năm 2021, xã được chọn để xây dựng NTM nâng cao và kế hoạch đạt chuẩn trong năm 2022. Tuy nhiên, do còn gặp khó khăn ở một số tiêu chí nên xã vẫn chưa được xét công nhận. NTM nâng cao được chuyển sang năm 2023 để xã tiếp tục phấn đấu.
Cuối năm 2023, qua rà soát, đánh giá, xã vẫn còn 1/19 tiêu chí về NTM chưa đạt và 4/19 tiêu chí về NTM nâng cao chưa đạt liên quan đến: Văn hóa, y tế, môi trường, chất lượng môi trường sống. Trong đó, tiêu chí văn hóa là tiêu chí gặp khó khăn nhất.Do địa bàn rộng, tiếp giáp với nhiều phường, xã nên Lộc Ninh dễ phát sinh tệ nạn ma túy, trộm cắp... ảnh hưởng đến việc bình xét thôn văn hóa hàng năm. Theo kết quả công nhận thôn văn hóa của UBND thành phố thì hiện tại xã chỉ có 9/11 thôn đạt thôn văn hóa, chiếm tỷ lệ 81,8% (theo quy định phải đạt 100%).
Đối với tiêu chí chất lượng môi trường sống, tỷ lệ hộ sử dụng nước sạch theo quy chuẩn từ hệ thống cấp nước tập trung đạt 45,5% (chưa đạt so với quy định bằng hoặc trên 50%). Đối với tiêu chí y tế, tỷ lệ dân số trên địa bàn có sổ khám chữa bệnh điện tử là 68,5% (chưa đạt so với quy định). Tỷ lệ sử dụng hình thức hỏa táng không có.
Năm 2021, xã Lương Ninh, (Quảng Ninh) được chọn phấn đấu xây dựng NTM nâng cao trong năm 2022. Khi đánh giá, thẩm định xã có 2 tiêu chí chưa đạt là quy hoạch và môi trường. Năm 2023, xã lại “lỡ hẹn” công nhận NTM nâng cao do chưa đạt tiêu chuẩn về tỷ lệ hỏa táng, khu văn hóa thể thao tập trung, y tế.
Năm 2023, toàn tỉnh có 9 xã được công nhận đạt chuẩn NTM nâng cao. Đây là năm đầu tiên sau nhiều năm phấn đấu tỉnh có xã đạt chuẩn NTM nâng cao. Năm 2024, toàn tỉnh phấn đấu sẽ có thêm 9 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, qua đó góp phần thay đổi diện mạo NTM ở các địa phương. |
Phó chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn Nguyễn Quốc Tuấn cho biết: Đối với chương trình xây dựng NTM nâng cao, thời gian qua, một số văn bản sau khi ban hành đã phát sinh những vướng mắc, bất cập, chưa phù hợp với điều kiện thực tế các địa phương, do đó ảnh hưởng lớn đến tiến độ thực hiện của các xã. Ngoài các tiêu chí Trung ương sửa đổi tại Quyết định số 211/QĐ-TTg, ngày 1/3/2024, thì hầu hết các xã phấn đấu đạt NTM nâng cao đều rất khó đạt nội dung “Trung tâm văn hóa thể thao xã được đầu tư xây dựng riêng biệt bên ngoài khu hành chính của xã” thuộc tiêu chí số 6.