Sản xuất thực phẩm chức năng từ sinh khối nấm Thượng hoàng

Chiều ngày 17 tháng 11, đoàn công tác Bộ Công Thương đã thực hiện thẩm định sản phẩm của đề tài “Nghiên cứu công nghệ sản xuất sinh khối nấm thượng hoàng và ứng dụng để sản xuất thực phẩm chức năng” do TS. Nguyễn Thị Minh Huyền – Viện Công nghệ sinh học làm chủ nhiệm. Được biết trước đó, đoàn công tác Bộ Công Thương đã thẩm định 02 đề tài do Viện Công nghệ sinh học chủ trì thực hiện là “Nghiên cứu tạo dòng tế bào tái tổ hợp để sản xuất peptid từ da ếch có tính kháng khuẩn thay thế kháng sinh và hỗ trợ điều trị ung thư” và “Nghiên cứu tạo chế phẩm sinh học tái tổ hợp sinh tổng hợp bioplastic từ phụ phẩm chế biến thủy sản”. Đây là các nhiệm vụ thuộc Đề án phát triển và ứng dụng công nghệ sinh học trong lĩnh vực công nghiệp chế biến đến năm 2020 do Bộ Công Thương chủ trì.

Báo cáo trước Tổ thẩm định, TS. Nguyễn Thị Minh Huyền - Chủ nhiệm đề tài cho biết, Nấm Thượng hoàng có tên khoa học là Phellinus lineteus thuộc họ Hymenochaetaceae. Trong tự nhiên, loại nấm này thường mọc ở những vùng rừng sâu, núi cao hiểm trở, đặc biệt là các khu rừng nguyên sinh. Nấm Thượng hoàng đã được chứng minh là có thể ức chế khối u, điều trị ung thư vượt trội so với các giống nấm dược liệu khác.

Nấm Thượng hoàng

Nhằm phát huy những tác dụng của loài nấm quý này, TS. Nguyễn Thị Minh Huyền cùng các cộng sự của Viện Công nghệ sinh học đã đề xuất Bộ Công Thương thực hiện đề tài “Nghiên cứu công nghệ sản xuất sinh khối nấm thượng hoàng và ứng dụng để sản xuất thực phẩm chức năng” với mục tiêu xây dựng quy trình công nghệ lên men sản xuất sinh khối nấm thượng hoàng và ứng dụng sinh khối nấm để cho ra đời những sản phẩm tốt cho sức khỏe. Đây là đề tài mới đầu tiên về triển khai tạo hệ thống lên men dạng sợi cho nấm thượng hoàng tại Việt Nam ở quy mô lớn.

Sau thời gian triển khai thực hiện đề tài, đến nay, nhóm đã cơ bản hoàn thành các nội dung công việc theo hợp đồng đã ký với Bộ Công Thương. Cụ thể, nhóm đã nghiên cứu và sản xuất thành công sản phẩm bột sinh khối nấm Thượng hoàng. Cùng với đó là sản phẩm trà túi lọc và trà hòa tan chứa tinh chất nấm Thượng hoàng có tác dụng tăng cường miễn dịch, giảm cholesterol và đường trong máu, giảm căng thẳng mệt mỏi, nâng cao sức khỏe và thể trạng. Đây là những sản phẩm mới lần đầu tiên xuất hiện trên thị trường Việt Nam, do đơn vị trong nước sản xuất.

Sinh khối sau khi lên men lỏng trong bình lên men 80 lít (thể tích môi trường 50 lít) 

Ngoài ra, nhóm thực hiện đã hoàn thiện được các sản phẩm dạng II và dạng III gồm quy trình công nghệ lên men và mô hình thiết bị sản xuất sinh khối nấm Thượng hoàng trên quy mô bình lên men 350 lít/mẻ, đào tạo được 01 thạc sĩ, đăng tải được một số bài báo khoa học,...

Đánh giá về hiệu quả kinh tế của đề tài, GS.TS Đặng Thị Thu, nguyên Phó Viện trưởng, Viện Công nghệ Sinh học - Công nghệ Thực phẩm, ĐH Bách khoa Hà Nội – Tổ trưởng Tổ thẩm định cho hay, nếu được chuyển giao công nghệ sớm sẽ cho hiệu quả kinh tế tốt, do nhu cầu về các loại thực phẩm chức năng hỗ trợ điều trị ung thư tại nước ta rất cao. Thậm chí, nếu được đầu tư nghiên cứu sâu hơn theo hướng đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế, sản phẩm còn có khả năng xuất khẩu.

Sản phẩm trà túi lọc và trà hòa tan chứa tinh chất nấm Thượng hoàng do dề tài sản xuất

Trong khi đó, TS. Nguyễn Mạnh Dũng - Thành viên Tổ Thẩm định đánh giá cả nhiệm vụ đã triển khai cơ bản đầy đủ các nội dung theo thuyết minh đề cương và đảm bảo tiến độ phê duyệt. Các sản phẩm thực hiện có chất lượng và cơ bản đáp ứng yêu cầu theo hợp đồng đã ký. Tuy nhiên, chủ nhiệm đề tài cùng với nhóm nghiên cứu cần phải hoàn thiện chỉnh sửa lại một số nội dung theo góp ý của các chuyên gia, đặc biệt là phần hồ sơ thiết kế bản vẽ mô hình thiết bị sản xuất sinh khối nấm Thượng hoàng để bản báo cáo được hoàn thiện hơn.