Chanh không hạt cho "quả ngọt" trên vùng đất nắng Ninh Thuận

Bắt đầu câu chuyện về hành trình đưa cây chanh không hạt bén rễ trên vùng đất đầy nắng, gió Ninh Thuận, anh Hiển bộc bạch, hai vợ chồng anh quê ở tỉnh Lâm Đồng xuống dưới đây lập trang trại, anh đến với ngành nông nghiệp cũng là "tay ngang" bởi trước đây cả hai vợ chồng làm rất nhiều nghề từ buôn bán, xây dựng công trình giao thông, thủy lợi, làm đồ mỹ nghệ. Khi bước chân vào lĩnh vực nông nghiệp, anh từng trồng nhiều loại cây nông sản khác nhau nhưng hiệu quả không như mong muốn. Qua thời gian nghiên cứu kỹ thổ nhưỡng, khí hậu ở địa phương và tìm hiểu thị trường, anh Hiển vào miền Tây học hỏi mô hình trồng chanh không hạt để xuất khẩu theo hướng bền vững.

Sau khi nắm vững quy trình sản xuất, năm 2019 anh Hiển đưa cây chanh không hạt về trồng tại Ninh Thuận với diện tích 27 ha theo tiêu chuẩn GlobalGAP (tiêu chuẩn thực hành nông nghiệp tốt toàn cầu). Anh Hiển chia sẻ, đi theo hướng xuất khẩu thì sản phẩm phải đáp ứng hai yếu tố cơ bản là đạt yêu cầu về chất lượng và sản lượng vùng nguyên liệu phải tương đối lớn. Mỗi ha chanh gia đình anh đầu tư khoảng 200 triệu đồng, cây chanh không hạt được trồng theo hàng với mật độ 400 cây/ha và được phân thành từng lô để dễ chăm sóc, thuận tiện đưa máy móc vào quá trình canh tác, thu hái cũng như theo dõi, đánh giá chất lượng sản phẩm từng lô sau khi thu hoạch.

Cây chanh không hạt có đặc tính chịu hạn tốt, kỹ thuật chăm sóc không khó, sau 3 năm trồng hiện nay chanh đang vào kỳ thu hoạch (sản lượng thu đạt khoảng 70%). Không như những cây trồng khác, chanh không hạt cho quả quanh năm. Cứ 20 ngày thu hoạch một lần với sản lượng từ 4 – 15 tấn quả đủ kích cỡ và phẩm chất để xuất khẩu tùy theo đợt ra bông của cây chanh không hạt và chu kỳ cho sản lượng các đợt thu hoạch khác nhau.

Việc thâm canh cây chanh được anh Hiển thực hiện theo tiêu chuẩn GlobalGAP nên sản lượng và chất lượng luôn đạt cao, một cây chanh không hạt cho thu từ 150 – 200 kg quả mỗi năm. Hiện nay, nông trại của anh Hiển đã ký hợp đồng với công ty tại thành phố Cần Thơ chuyên thu mua chanh không hạt xuất khẩu sang thị trường Hà Lan nên đầu ra và giá cả luôn ổn định. Bình quân mỗi 1 ha chanh của trang trại cho doanh thu khoảng 400 triệu đồng/năm.

Bên cạnh đó, trang trại còn giải quyết việc làm cho 12 lao động ở địa phương với mức lương bình quân 7 triệu đồng/người/tháng. Hiện nay, cùng với việc tập trung phát triển kinh tế, anh Hiển cũng sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm trồng cây chanh không hạt với các hộ nông dân ở địa phương. Anh Hiển cho hay: "Sản lượng chanh không hạt của nông trại thu hái được công ty thu mua toàn bộ, nguyên liệu hiện nay vẫn còn thiếu rất nhiều không đủ cho công ty xuất khẩu. Theo gia đình trồng và đã nhìn thấy thì trồng chanh không hạt rủi ro thấp vì cho thu hoạch quanh năm. Nếu bà con có nhu cầu tư vấn kỹ thuật trồng giống chanh không không hạt, kỹ thuật chăm sóc đi theo hướng GlobalGAP và liên kết sản xuất như trang trại đang làm thì gia đình rất sẵn lòng".

Ông Phạm Dũng, Chi cục trưởng Chi cục trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Ninh Thuận) cho biết, qua kiểm tra, mô hình nông trại trồng chanh tươi không hạt của trang trại Ngọc Hiển là một mô hình mới cho giá trị kinh tế cao. Khi trang trại xây dựng mô hình này đã thực hiện đúng theo các quy trình về giống cây, xử lý bảo vệ thực vật, kỹ thuật canh tác như sử dụng các loại phân hữu cơ, ưu tiên sử dụng các thuốc sinh học để phòng trừ các đối tượng dịch hại. Bên cạnh đó, có các khu vực riêng để chứa các loại phân bón, thuốc bảo vệ thực vật riêng, có ghi chép nhật ký sản xuất trên đồng ruộng.

"Để tạo điểu kiện cho trang trại phát triển mô hình liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm chanh tươi không hạt phục vụ xuất khẩu sang thị trường các nước châu Âu, Anh, Nga..., Chi cục trồng trọt và Bảo vệ thực vật đã hướng dẫn trang trại và công ty liên kết thu mua sản phẩm chanh tươi không hạt đăng ký mã số vùng trồng và chúng tôi đã đánh giá, hoàn thiện hồ sơ gửi Cục Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) đăng ký và xin cấp mã số vùng trồng của trang trại Ngọc Hiển. Sau khi được cấp mã số vùng trồng sẽ tạo điều kiện cho trang trại trong việc tổ chức sản xuất, phục vụ truy xuất nguồn gốc sản phẩm chanh tươi không hạt được tốt hơn với mục đích tạo ra sản phẩm sạch, an toàn để đem lại doanh thu và giá trị tăng trưởng cao hơn, góp phần phát triển các sản phẩm nông sản chất lượng cho ngành nông nghiệp của địa phương", ông Dũng cho hay.

Chuyển đổi mô hình sản xuất kém hiệu quả sang trồng chanh tươi không hạt đã giúp vợ chồng anh Dương Đình Hiển có cơ hội làm giàu. Những thùng chanh đưa đi xuất khẩu đã mang lại mùa quả ngọt cho trang trại và mở ra một hướng đi mới trong phát triển kinh tế cho người nông dân ở tỉnh Ninh Thuận trong thời gian đến.

Nguyễn Thành