Nhân rộng mô hình cơ giới hóa sản xuất phân hữu cơ từ rơm ở Thừa Thiên - Huế
Ngày 29/8, tại huyện Phong Điền, Trường Đại học Nông lâm thuộc Đại học Huế phối hợp hợp với Viện Nghiên cứu Lúa gạo quốc tế (IRRI) tổ chức tập huấn, trình diễn công nghệ và thiết bị sản xuất phân bón hữu cơ từ rơm cho bà con nông dân trên địa bàn tỉnh.
Ngày 29/8, tại huyện Phong Điền, Trường Đại học Nông lâm thuộc Đại học Huế phối hợp hợp với Viện Nghiên cứu Lúa gạo quốc tế (IRRI) tổ chức tập huấn, trình diễn công nghệ và thiết bị sản xuất phân bón hữu cơ từ rơm cho bà con nông dân trên địa bàn tỉnh.
Tại buổi tập huấn các chuyên gia khoa học đã hướng dẫn bà con nông dân kỹ thuật thực hiện ủ phân hữu cơ từ rơm có ứng dụng cơ giới hóa, ứng dụng thành phẩm phân hữu cơ vào sản xuất nhằm thúc đẩy quá trình xử lý và sử dụng rơm rạ theo hướng nông nghiệp tuần hoàn và phát thải thấp tại tỉnh Thừa Thiên - Huế.
Cơ giới hóa ủ phân hữu cơ là ý tưởng mới trong việc kết hợp giữa vật lý và sinh hóa để tối ưu quá trình phân hủy rơm hiệu quả và chất lượng. Để có sản phẩm phân hữu cơ từ rơm, bà con nông dân cần thực hiện các bước gồm chuẩn bị luống ủ từ rơm và phân bò; dùng máy đảo trộn lần đầu, phun men vi sinh; đậy bạt, kiểm tra nhiệt độ, độ ẩm và pH của luống ủ; đảo trộn lần hai từ sau 10 – 15 ngày tùy điều kiện nhiệt độ và độ ẩm; đậy bạt và giữ nhiệt; sau khi làm mát, khoảng 45 ngày sau đảo trộn lần đầu là phân hữu cơ sẵn sàng cho sử dụng.
Hiệu trưởng Trường Đại học Nông lâm (Đại học Huế) Trần Thanh Đức cho biết, theo thống kê tổng khối lượng phế, phụ phẩm nông nghiệp cả nước khoảng 157 triệu tấn/năm; trong đó, có khoảng 47 triệu tấn rơm rạ được tạo ra từ sản xuất lúa ở nước ta và chỉ khoảng 30% được thu gom và sử dụng với mục đích làm nấm rơm, thức ăn chăn nuôi, đệm lót vận chuyển trái cây, phần còn lại chủ yếu là đốt tại đồng hoặc vùi vào ruộng gây ô nhiễm môi trường và mất đi nguồn tài nguyên tái tạo. Vì vậy, việc sử dụng phân hữu cơ từ rơm rạ sẽ góp phần nâng cao năng suất, sản lượng, chất lượng sản phẩm, giảm thiểu chi phí đầu tư cho người nông dân và đảm bảo an toàn cho sản xuất và tiêu dùng.
Ông Nguyễn Văn Hùng, chuyên gia khoa học cấp cao Viện Nghiên cứu Lúa gạo quốc tế cho biết, để thu hoạch 1 tấn lúa, sẽ tương đương 1 tấn rơm rơm rạ trên đồng ruộng. Tuy nhiên, hiện nay, đa phần người dân đang xử lý bằng cách đốt hoặc và vùi dưới ruộng gây ô nhiễm môi trường và phát thải khí hiệu ứng nhà kính.
Việc cơ giới hóa sản xuất phân hữu cơ từ rơm kết hợp với công nghệ sinh học sẽ rút ngắn thời gian ủ phân còn 45 ngày, bằng một nửa thời gian so với phương thức ủ thủ công truyền thống; tăng số lượng phân hữu cơ được sản xuất; chất lượng phân hữu cơ được nâng cao góp phần phát triển nền nông nghiệp hữu cơ, tăng thu nhập và bảo vệ môi trường.
Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp An Lỗ (xã Phong Hiền, huyện Phong Điền) Nguyễn Ba cho biết, hợp tác xã đưa vào sản xuất khoảng 44 ha lúa/vụ, nên lượng rơm rạ sau thu hoạch trên đồng ruộng rất lớn. Việc áp dụng quy trình cơ giới hóa sản xuất phân hữu cơ sẽ góp phần nâng cao nhận thức của bà con nông dân, hạn chế tình trạng đốt rơm rạ. Hơn nữa, hợp tác xã sẽ tận dụng nguồn phân hữu cơ này để đưa vào bón ở 18 ha lúa sản xuất theo hướng hữu cơ tại địa bàn góp phần tăng độ phì nhiêu cho đất, giảm chỉ phí đầu vào tăng thu nhập cho bà con.
Tại Thừa Thiên - Huế, diện tích trồng lúa hằng năm hơn 54.000 ha, ước tính lượng rơm rạ thải ra khoảng 620.000 tấn. Ngoài một phần được thu gom để chăn nuôi, che phủ cây trồng, làm nấm, nhập cho thương lái, còn lại phần lớn được đốt và vứt bỏ trên đồng ruộng, các kênh mương gây lãng phí, ảnh hưởng đến môi trường, tắc nghẽn dòng chảy.
Thời gian qua, tỉnh Thừa Thiên – Huế đã tích cực triển khai nhiều giải pháp nhằm chế đốt rơm rạ sau thu hoạch lúa, tiến hành thu gom bằng máy để phục vụ sản xuất nông nghiệp, nâng cao giá trị gia tăng. Năm 2024, ngành nông nghiệp tỉnh đề ra mục tiêu thu hút 50 xã, phường tham gia xử lý rác thải thành phân bón tại gia đình; xây dựng đề án và chính sách hỗ trợ cho người dân sử dụng men vi sinh trong xử lý rơm rạ; xử lý phế thải, phụ phẩm, phế phẩm trong nông nghiệp thành phân bón vi sinh, giảm tải cho việc chôn lấp và tiết kiệm nguồn nước.
Tường Vi
