Theo đó, thực hiện quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Chính phủ đã chỉ đạo Cơ quan chủ trì soạn thảo nghiêm túc rà soát, tiếp thu tối đa các ý kiến xác đáng của các vị Đại biểu Quốc hội; ý kiến thẩm tra của Cơ quan chủ trì thẩm tra của Quốc hội và ý kiến kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo Luật Thương mại điện tử (TMĐT) và đã có các Tờ trình, Báo cáo tiếp thu, giải trình cụ thể, trình Quốc hội.
Đảm bảo minh bạch thông tin, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng
Thừa ủy quyền của Chính phủ, sáng 10/12 Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã trình bày Báo cáo tiếp thu, giải trình trước Quốc hội.
Về hoạt động thương mại điện tử trên mạng xã hội và phương thức livestream bán hàng, báo cáo Quốc hội, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, tiếp thu ý kiến của nhiều Đại biểu Quốc hội, Cơ quan chủ trì soạn thảo đã quy định rõ trách nhiệm của từng chủ thể tham gia trong quá trình livestream bán hàng (bao gồm người bán, người livestream và chủ quản nền tảng) nhằm tăng cường minh bạch thông tin, nâng cao trách nhiệm pháp lý của các bên và tạo cơ sở cho công tác kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm.
Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình.
Đối với mạng xã hội có hoạt động thương mại điện tử, Luật đã xác định đây là một loại hình nền tảng riêng, độc lập, được thiết kế hệ thống nghĩa vụ phù hợp với tính chất hoạt động, không áp dụng máy móc các quy định như đối với nền tảng TMĐT trung gian, nhưng vẫn bảo đảm không tạo ra khoảng trống trách nhiệm, đặc biệt trong quản lý nội dung kinh doanh, phối hợp xử lý vi phạm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Về quy định định danh người bán trên sàn: Quy định về định danh người bán trên sàn được xây dựng trên cơ sở khai thác hệ thống định danh và xác thực điện tử quốc gia (VNeID) nhằm góp phần làm sạch thị trường TMĐT và hạn chế hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ thông qua khả năng truy vết người bán, đồng thời hỗ trợ hiệu quả công tác quản lý thuế, chống thất thu ngân sách nhà nước.
Khi xây dựng quy định này, Chính phủ quán triệt nguyên tắc ứng dụng tối đa hạ tầng số và dữ liệu sẵn có của Nhà nước, không phát sinh thêm thủ tục hành chính không cần thiết đối với người dân và doanh nghiệp, nhưng vẫn bảo đảm công cụ quản lý hữu hiệu cho cơ quan nhà nước.
Về trách nhiệm của chủ quản nền tảng nước ngoài hoạt động tại Việt Nam, tiếp thu ý kiến của Đại biểu Quốc hội, dự thảo Luật đã được chỉnh lý dựa trên mô hình hoạt động và chức năng của nền tảng thương mại điện tử. Theo đó, yêu cầu về chỉ định đại diện theo ủy quyền, thành lập pháp nhân hoặc chỉ định pháp nhân theo ủy quyền sẽ được áp dụng căn cứ vào mô hình, chức năng hoạt động của nền tảng thương mại điện tử, bảo đảm phù hợp với các cam kết quốc tế mà Việt Nam là thành viên, đồng thời nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng trong nước.
Sáng 10/12, Quốc hội họp phiên toàn thể tại hội trường. Ảnh: VPQH
Về việc xây dựng văn bản hướng dẫn thi hành, tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ngay sau khi Luật được thông qua, Chính phủ sẽ ban hành Kế hoạch triển khai thi hành Luật, trong đó yêu cầu các văn bản hướng dẫn phải bảo đảm quy định rõ ràng, đầy đủ, khả thi, thống nhất với các luật liên quan; không tạo gánh nặng mới cho DN và người dân; "Đồng thời, đẩy mạnh hậu kiểm trên cơ sở dữ liệu và quản lý rủi ro; xác định rõ trách nhiệm của từng chủ thể trong hoạt động TMĐT và bảo đảm các văn bản hướng dẫn có hiệu lực đồng thời với hiệu lực của Luật"- Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh.
Luật có hiệu lực từ 01/7/2026
Về các nội dung góp ý chi tiết của Đại biểu Quốc hội, báo cáo tiếp thu, giải trình nêu rõ, ngoài các nhóm vấn đề lớn nêu trên, nhiều Đại biểu Quốc hội đã có những ý kiến góp ý sâu, cụ thể đối với dự thảo Luật, như: Ngưỡng giao dịch của nền tảng nước ngoài; Cơ chế ký quỹ đối với một số nền tảng TMĐT nước ngoài nhằm bảo đảm thực hiện nghĩa vụ bồi thường cho người tiêu dùng trên lãnh thổ Việt Nam và nghĩa vụ tài chính với Nhà nước; Chế độ báo cáo của các nền tảng; Quy định về thủ tục hành chính; Xử lý vi phạm và chính sách phát triển TMĐT...
Luật Thương mại điện tử được Quốc hội thông qua với tỷ lệ 444/446 đại biểu có mặt tán thành. Ảnh: VPQH
Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, các nội dung này đã được Cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp thu đầy đủ và sẽ tiếp tục được cụ thể hóa trong các Nghị định quy định chi tiết thi hành Luật, bảo đảm đúng tinh thần Nghị quyết số 66, Nghị quyết số 68 của Trung ương và Nghị quyết số 198/2025 của Quốc hội; theo đó sẽ cắt giảm tối đa thủ tục hành chính, đơn giản hóa quy định, giảm chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp, người dân và không tạo ra các điểm nghẽn mới cho hoạt động sản xuất, kinh doanh.
“Với tinh thần nghiêm túc, cầu thị tiếp thu ý kiến của các vị Đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Cơ quan chủ trì thẩm tra, Chính phủ nhận thấy dự thảo Luật TMĐT trình tại phiên họp hôm nay đã được hoàn thiện theo hướng chặt chẽ hơn, đồng bộ hơn, phản ánh đúng chủ trương của Đảng, Nhà nước đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước đối với lĩnh vực TMĐT trong bối cảnh phát triển kinh tế số; đồng thời tăng cường bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của người tiêu dùng, tạo lập môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng cho doanh nghiệp”- Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho hay.
Luật Thương mại điện tử gồm 7 chương, 41 điều: Luật quy định về chính sách phát triển thương mại điện tử; nền tảng thương mại điện tử và trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong hoạt động thương mại điện tử; thương mại điện tử có yếu tố nước ngoài; trách nhiệm của tổ chức cung cấp dịch vụ hỗ trợ thương mại điện tử; ứng dụng công nghệ trong quản lý và xử lý vi phạm trong thương mại điện tử.
Luật Thương mại điện tử áp dụng đối với tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài tham gia hoạt động thương mại điện tử tại Việt Nam và có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 7 năm 2026.
