Chia sẻ cùng VnBusiness ông Lương Duy Doanh, Giám đốc Công ty lữ hành Fivestar Travel, nhận định nhu cầu rời xa đô thị, tìm về bản làng, ruộng đồng đang tăng chưa từng có sau đại dịch. Việt Nam có lợi thế “không trùng lặp” ở mỗi vùng quê, mở ra cơ hội bứt phá cho du lịch trải nghiệm nông nghiệp sinh thái.
|
Ông Lương Duy Doanh, Giám đốc Công ty lữ hành Fivestar Travel. |
Là một DN lữ hành du lịch có nhiều năm gắn bó với lĩnh vực du lịch nông nghiệp, ông đánh giá như thế nào về tiềm năng phát triển du lịch trải nghiệm tại các vùng nông nghiệp, nông thôn Việt Nam?
Theo tinh thần chỉ đạo của Đảng, Chính phủ và theo xu thế mới thì du lịch sinh thái gắn với nông nghiệp nông thôn đang là tiền đề để du lịch cộng đồng được quan tâm và đẩy mạnh thành một lĩnh vực du lịch đặc biệt.
Là một doanh nghiệp lữ hành trong đó có nhiều năm kinh nghiệm gắn bó với lĩnh vực du lịch cộng đồng sinh thái, tôi đánh giá rất cao về tiềm năng thế mạnh của du lịch gắn với nông nghiệp của Việt Nam đối với cả du khách trong và ngoài nước.
Chúng ta đều biết, hơn 60% dân số hiện đang sinh sống từ tại các vùng nông thôn, từ trước tới nay ngành nông nghiệp có vai trò quan trọng đối với nền kinh tế nước nhà. Chính vì vậy nhiều vùng nông thôn của Việt Nam hiện vẫn chưa bị đô thị hóa và chưa bị thương mại hóa.
Tại mỗi vùng quê của cả 3 miền Bắc - Trung - Nam, chúng ta đều có những bản làng với những vùng nông thôn, vùng khí hậu và vùng trồng cây nông nghiệp đặc trưng, đặc hữu riêng nên đã tạo ra những bức tranh tổng thể đa sắc màu nhưng không hề trùng lặp.
Đơn cử, khi du khách trải nghiệm tại 2 vùng Tây Bắc và Đông Bắc trong cùng thời điểm mùa thu, chúng ta cũng có thể cảm nhận được những sắc màu đặc trưng khác nhau về bức tranh nông nghiệp nông thôn của nơi đó. Tại mỗi vùng quê, mỗi bản làng sẽ có những cái hồn cái cốt riêng và đặc biệt là con người, họ có những lối sống riêng, phong tục tập quán riêng đang từng ngày góp phần gìn giữ, bảo tồn và phát huy giá trị của cây nông nghiệp, đặc sản địa phương.
Khoảng gần chục năm trở lại đây, được sự quan tâm của Đảng, Chính phủ, các cấp chính quyền và đặc biệt là từ sau đại dịch Covid 19, ngày càng có nhiều tệp khách hàng mong muốn được trở về với những cánh đồng, được trải nghiệm giữa thiên nhiên núi rừng và đến gần hơn với mỗi bản làng. Họ mong muốn có được những trải nghiệm và cảm nhận rõ hơn về du lịch sinh thái gắn với nông nghiệp.
Tôi cho rằng, trong thời đại ngày càng có nhiều các khu công nghiệp, khu đô thị cao mọc lên, thì nhu cầu về các hình thức du lịch cộng đồng, du lịch trải nghiệm nông nghiệp sẽ ngày càng phát triển như một điều tất yếu. Hình ảnh những cánh đồng cây lá xanh tươi hay những đồi chè vút tầm mắt, những ruộng bậc thang bên cạnh những bản làng,... chính là những giá trị to lớn của du lịch nông nghiệp nông thôn trong trong sự phát triển của xã hội ngày nay.
Theo ông, để đẩy mạnh phát triển du lịch tại các vùng nông nghiệp, đặc biệt tại các tỉnh miền núi thì ngoài tiềm năng mà thiên nhiên ban tặng, các địa phương cần chú trọng điều gì?
Như tôi đã nói ở trên, mỗi một vùng miền của đất nước chúng ta có một nét đặc trưng riêng. Ví dụ, tại Tuyên Quang là cam, mận, hoa tam giác mạch; tại Sơn La là bạt ngàn những nương ngô, đồi chè, vườn hồng và cả những rừng cà phê chín đỏ; tại Lạng Sơn - Cao Bằng lại có những rừng hoa hồi, rừng mắc ca và những đồi na chín,... tất cả tạo ra một cái bức tranh tổng thể về du lịch nông nghiệp trong cả hệ sinh thái của đất nước Việt Nam chúng ta.
 |
Nhu cầu phát triển du lịch trải nghiệm nông nghiệp, du lịch sinh thái và du lịch cộng đồng đang ngày càng tăng, đang góp phần nâng cao thu nhập cho người dân và quảng bá hình ảnh nhiều địa phương. |
Tham gia trải nghiệm những tour du lịch này, du khách có thể đi từ 5 đến 10 ngày, thậm chí 15 ngày nhưng vẫn không hề nhàm chán, vì mỗi một vùng miền lại cho chúng ta một trải nghiệm khác nhau.
Đặc biệt, không chỉ cảnh quan thiên nhiên, mà văn hóa ẩm thực tại mỗi địa phương cũng mang lại cho du khách những trải nghiệm thú vị, sâu sắc về giá trị của du lịch trải nghiệm gắn với du lịch nông nghiệp của Việt Nam.
Tuy nhiên, ngoài những tiềm năng mà thiên nhiên ban tặng, để phát triển tốt hơn mô hình du lịch nông nghiệp nông thôn, tôi cho rằng chúng ta cần xây dựng những tiêu chuẩn, quy chuẩn để đảm bảo an toàn, an ninh với mỗi đoàn du khách tham quan.
Tại mỗi địa phương, chúng ta cần chú trọng nâng cao chất lượng dịch vụ, tạo ra các giá trị gia tăng từ chính những nền tảng đó. Ví dụ, khi du khách tham quan trải nghiệm nương chè, chúng ta nên kết nối chuỗi các dịch vụ trải nghiệm như hái chè, xao chè cũng như tìm hiểu quy trình chế biến chè. Tương tự, chúng ta áp dụng với các tour du lịch hái và chế biến cà phê, trái cây,...
Ngoài ra, chúng ta cũng nên kết nối với các làng nghề thủ công truyền thống để mỗi tour du lịch, du khách có thêm các trải nghiệm ấn tượng riêng, như rèn, dệt vải, làm bánh, thu hoạch nông sản,... Nếu chúng ta xây dựng và kết nối được như vậy, hành trình trải nghiệm của du khách sẽ không còn cảm giác đơn điệu nhàm chán là một tour ngắm hoa thông thường.
Về mặt chính quyền, địa phương cũng cần có những cơ chế thông thoáng, tạo điều kiện cho các hộ dân bản địa làm du lịch, như hỗ trợ mở các lớp tập huấn để đào tạo nghiệp vụ, hỗ trợ chính sách vay vốn để người dân đầu tư hạ tầng, nơi ở, trang thiết bị để tạo những điểm nhấn nhất định, như tạo hình đồi chè trái tim, vườn cam và vườn hồng trái tim,...
Đặc biệt, sự đồng hành của chính quyền cần được thực hiện thường xuyên và liên tục, thậm chí là “cầm tay chỉ việc” cùng bà con ở thời điểm ban đầu để làm sao vừa giữ được nét mộc mạc chân chất nhưng vẫn có sự chỉn chu chuyên nghiệp để tạo cho du khách cảm giác yên tâm và đảm bảo điểm đến này đã có sự đầu tư bài bản, đảm bảo các yếu tố về dịch vụ du lịch.
Việc kích cầu tiêu dùng hoặc là phát triển các dịch vụ để “giữ chân du khách” dường như vẫn đang là câu chuyện mà nhiều địa phương còn đang bỏ ngỏ. Từ kinh nghiệm của mình, ông có góp ý hoặc kiến nghị đề xuất gì thêm?
Thực tế, thời gian qua tại nhiều địa phương, nhiều mô hình du lịch nông nghiệp, nông thôn đã phát huy hiệu quả, thu hút sự quan tâm của du khách và tạo công ăn việc làm cho hàng trăm lao động. Nhiều bà con dân tộc thiểu số ở các bản làng xa xôi, hẻo lánh trở nên tự tin, năng động hơn nhờ làm du lịch. Nhiều cộng đồng làng quê hồi sinh, giảm thiểu các tệ nạn xã hội, cuộc sống văn minh hơn nhờ làm du lịch. Nông, lâm, thủy sản, ngành nghề truyền thống, sản phẩm OCOP trở thành đặc sản địa phương và tăng thêm giá trị cũng nhờ vào du lịch.
Tôi cho rằng, để phát huy được thế mạnh của các mô hình này thì rất cần sự vào cuộc của cơ quan nhà nước, chính quyền địa phương một cách thường xuyên, liên tục và bền bỉ để đồng hành cùng với bà con trước, trong và sau. Kể cả khi đã thành công rồi, họ vẫn cần có sự độc viên thường xuyên, lắng nghe cũng như chia sẻ để kịp thời tháo gỡ những vướng mắc về chính sách, công việc... nhằm tạo sự tin tưởng, yên tâm từ phía bà con.
Chính quyền tạo sinh kế cho bà con, ngược lại khi họ đã tin tưởng thì họ sẵn sàng ủng hộ chính quyền địa phương trong các chủ trương như xúc tiến, quảng bá, hay là các ngày hội ngày lễ để tạo ra một cái vòng toàn hoàn kép kín, nó là phát triển kinh đế bền vững tại địa phương.
Tôi muốn nhắn nhủ tới những người làm du lịch cộng đồng, cần phải có sự kiên trì và tâm huyết, nếu không chúng ta không để làm được. Cần hiểu rằng, chúng ta đang làm cho chính chúng ta, do đó bản thân mỗi người cần phải ý thức gìn giữ cảnh quan thiên nhiên mô trường trước hết là trong ngôi nhà mình, tiếp đến là bản làng, ruộng nương... để khi du khách đến họ cảm nhận được sự tinh tế, sự gọn gàng, sự ngăn nắp và sạch sẽ. Đặc biệt, việc làm này cần được quan tâm, thực hiện thường xuyên và liên tục.
Điểm thứ ba, đó là đánh giá tiêu chuẩn chất lượng đối với các sản phẩm nông sản, đặc sản địa phương. Đề nghị các cấp chính quyền địa phương hướng dẫn bà con tham gia, đánh giá các tiêu chuẩn như OCOP, hữu cơ,... Từ đó, giúp giúp bà con có thể vừa làm nông nghiệp vừa kết hợp du lịch, tiêu thụ nông sản từng bước phát triển kinh tế tuần hoàn bền vững. Đây chính là động lực để phát triển các mô hình du lịch kết hợp nông nghiệp nông thôn.
Điểm cuối cùng đó là yếu tố con người. Rất mong chính quyền địa phương đẩy mạnh các lớp tập huấn, đào tạo mang tính chất thực tế nhiều hơn là lý thuyết. Là doanh nghiệp trong lĩnh vực lữ hành du lịch, hơn ai hết tôi rất hiểu những thế mạnh, tiềm năng cũng như những hạn chế tại mỗi điểm đến. Do đó, để phát triển du lịch cộng đồng bền vững thì việc đào tạo, nâng cao nghiệp vụ và kiến thức cho bà con địa phương là việc làm không thể bỏ qua.
Xin trân trọng cảm ơn ông!
Hồng Hương thực hiện
