Tiếp nối đà tăng của tháng 7, tháng 8 vừa qua, thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam có 4 tuần liên tiếp tăng điểm, bất chấp sự phân hóa rõ rệt ở giai đoạn cuối tháng. VN-Index tăng tổng cộng 179,69 điểm, tương ứng +11,96% và kết thúc tại 1.682,21 điểm. Đây được xem là tháng có mức tăng mạnh nhất trong vòng hơn 7 năm rưỡi, kể từ tháng 1/2018.
Thị trường có thể gặp thử thách
Xét về số điểm tuyệt đối, đây còn là mức tăng lớn nhất trong hơn 18 năm rưỡi, tính từ tháng 1/2007. Tính từ đầu năm 2025, VN-Index đã tăng 32,8%, vượt xa mức tăng cả năm 2024 (+12,11%) và 2023 (+12,2%).
Động lực tăng trưởng đến từ 3 nhóm ngành chủ chốt: ngân hàng tăng gần 19%, chứng khoán tăng 21% và bất động sản tăng hơn 14%. Dòng tiền chảy mạnh vào những lĩnh vực này, giúp TTCK bứt tốc trong bối cảnh nhà đầu tư kỳ vọng vào sự hồi phục kinh tế và lãi suất duy trì ở mức hỗ trợ.
Đáng chú ý, thanh khoản cũng xác lập kỷ lục mới, với giá trị giao dịch trung bình vượt 53.000 tỷ đồng (hơn 2 tỷ USD) mỗi phiên, thậm chí có phiên chạm ngưỡng 80.000 tỷ đồng. Lực cầu dồi dào này đã đẩy nhiều cổ phiếu tăng mạnh, với không ít mã nhân đôi giá trị chỉ trong vài tuần.
|
Khả năng cao, TTCK gặp thử thách trong tháng 9. |
Hiện tại, VN-Index đã tiệm cận ngưỡng 1.700 điểm lịch sử, tăng hơn 600 điểm kể từ đáy tháng 4, dẫn tới áp lực chốt lời sẽ có thể tăng cao.
Theo ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Khối Nghiên cứu và Phát triển khách hàng cá nhân, Chứng khoán Yuanta Việt Nam, nhìn chung TTCK tháng 8 tăng trưởng tích cực đi cùng thanh khoản ở mặt bằng cao. Tuy nhiên, cũng có 3 điểm cần chú ý đến.
Thứ nhất là sự phân hóa đang diễn ra rất mạnh mẽ. Đà tăng chủ yếu đến từ nhóm tài chính, trong đó ngân hàng và chứng khoán vượt trội. Tuy nhiên, bên cạnh đó còn có “họ Vin”. Sự cộng hưởng từ nhóm này đóng góp chính cho đà tăng của chỉ số tiến về mốc 1.700 điểm.
Thứ hai, định giá P/E đã đi lên gần sát mức trung bình trong 10 năm. Đây được xem là “vùng cản” gây áp lực điều chỉnh cho thị trường trong thập kỷ qua và chưa vượt được.
Cuối cùng là sự bán ròng mạnh mẽ của khối ngoại, nếu tính theo tháng thì được xem là tháng bán ròng kỷ lục trong lịch sử từ trước đến nay. Thống kê cho thấy, khối ngoại bán ròng hơn 42.000 tỷ đồng trong tháng 8, trong đó giá trị bán ròng của cổ phiếu VIC chiếm hơn 30% tổng giá trị bán ròng. Theo đó, tỷ lệ sở hữu của khối ngoại cũng đã giảm dưới mức 15%, mức thấp nhất trong 5 năm trở lại đây.
“Tháng 9 thường là tháng không tích cực theo chu kỳ, không chỉ ở TTCK Việt Nam mà cả nhiều thị trường quốc tế. Thêm vào kịch bản gặp vùng cản trung bình của 10 năm và áp lực bán ròng của khối ngoại, TTCK sẽ gặp thử thách”, ông Minh lưu ý.
Sự điều chỉnh nếu có cũng là bình thường
Thực tế, VN-Index đã tăng rất nhanh, gần như bắt kịp với đường tăng trưởng lợi nhuận của doanh nghiệp (đường EPS). Điều này cho thấy TTCK đã phản ánh phần lớn kỳ vọng về lợi nhuận của các doanh nghiệp đến hết năm 2025. Về mặt định giá, nhiều cổ phiếu đã không còn rẻ.
Về kỹ thuật, tháng 9 là một trong 3 tháng có hiệu suất kém trong năm, chứng khoán Mỹ cũng có diễn biến tương tự theo mùa. Bên cạnh đó, ngoại trừ nhóm cổ phiếu chứng khoán đã vượt đỉnh, các nhóm cổ phiếu mang tính dẫn dắt hay vốn hóa đều đã tạo đỉnh và đang dao động trong vùng tái tích lũy.
Trong ngắn hạn, hầu hết các chuyên gia phân tích tỏ ý thận trọng về kịch bản tiếp theo của thị trường, nghiêng về khả năng điều chỉnh, nhưng đều lạc quan về triển vọng trung và dài hạn. Sự điều chỉnh trong tháng 9, nếu có, cũng được xem là bình thường và cần thiết để tạo đà vững chắc hơn cho giai đoạn tiếp theo.
"Chúng ta đã ăn một bữa tiệc thịnh soạn và giờ là lúc dạ dày cần thời gian để tiêu hóa. Thị trường cần thời gian để lợi nhuận của các doanh nghiệp tăng trưởng theo kịp với mức giá cổ phiếu hiện tại”, ông Thanh Sơn, Trưởng phòng Tư vấn đầu tư Công ty cổ phần Chứng khoán Mirae Asset (Việt Nam) nhấn mạnh.
Ông Sơn phân tích, VN-Index hiện tại giống như một vận động viên vừa hoàn thành cuộc đua nước rút. Sau khi dồn hết sức lực để vượt qua đỉnh cao ngắn hạn, việc tạm nghỉ ngơi, đi ngang hoặc điều chỉnh là điều hoàn toàn bình thường và cần thiết. Đây không phải là dấu hiệu đáng lo ngại, mà là để củng cố nền tảng và nắn dòng tiền trở lại các cơ hội đầu tư có nền tảng cơ bản tốt, tạo đà cho những đợt bứt phá tiếp theo.
“Một chu kỳ tăng giá thường kéo dài khoảng 500 phiên, trong khi chúng ta mới chỉ đi được một nửa chặng đường. Điều này có nghĩa là tiềm năng tăng trưởng vẫn còn rất lớn trong 6 - 12 tháng tới”, chuyên gia Mirae Asset nhận định.
Tương tự, ông Nguyễn Thành Trung, nhà sáng lập FinSuccess cho biết, kể từ đáy tháng 4/2025 tới nay, TTCK đã trải qua nhịp tăng lịch sử hơn 600 điểm từ đáy mà chưa có nhịp điều chỉnh đáng kể (thông thường nhịp này giảm khoảng 8%). Thống kê các bull market trong quá khứ, TTCK thường có từ 2-3 nhịp điều chỉnh lớn trong một chu kỳ tăng giá. VN-Index đang tới gần một nhịp điều chỉnh lớn và chủ đề đầu tư sẽ có nhiều thay đổi khi nhịp điều chỉnh xảy ra.
Nhìn lại giai đoạn tháng 4/2025 tới nay, ông Trung cho rằng, đây là chủ đề tái định giá. Cụ thể, nhịp tăng đến từ việc thị trường cổ phiếu được tái định giá ở mức cao hơn sau khi những lo ngại về thuế quan lắng dịu và Việt Nam chuẩn bị bước vào “Kỷ nguyên vươn mình” lịch sử.
Theo Agriseco Research, hiện tại, VN-Index đang giao dịch ở mức P/E khoảng 15,2 lần, tiến sát ngưỡng 15,45 lần - tương ứng vùng 1.700 điểm và cũng là mức cao hơn 2 độ lệch chuẩn so với bình quân 3 năm gần nhất. Điều này cho thấy, thị trường đã thoát khỏi vùng định giá thấp, dư địa tăng trưởng tiếp theo sẽ phụ thuộc nhiều hơn vào yếu tố cơ bản, thay vì chỉ dựa vào kỳ vọng dòng tiền.
“Trong giai đoạn tới, khi định giá chung đã tiến sát ngưỡng kháng cự, dòng tiền có thể sẽ thận trọng hơn và chuyển hướng sang chiến lược chọn lọc. Kết quả kinh doanh quý III/2025 của doanh nghiệp vì thế sẽ đóng vai trò then chốt trong việc xác định xu hướng phân hóa của thị trường”, Agriseco Research nhận định.
Nhìn chung, sau nhịp tăng nóng, thị trường khả năng sẽ quay lại quỹ đạo định giá hợp lý hơn, nhưng không thiếu động lực để đi xa hơn. Đây là giai đoạn để nhà đầu tư tái cơ cấu danh mục, tập trung vào những doanh nghiệp có nền tảng cơ bản, vừa hưởng lợi từ chu kỳ kinh tế, vừa đón đầu các câu chuyện vĩ mô mang tính dài hạn.
Châu Anh
