Ngày 30/6/2025, Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Cao Xuân Thu Vân đã có buổi làm việc với Liên minh Hợp tác xã (HTX) tỉnh Cà Mau, nghe báo cáo tiến độ dự án “Xây dựng mô hình hỗ trợ phát triển sản xuất trong lĩnh vực nông nghiệp” tại Cà Mau và chỉ đạo các giải pháp tháo gỡ vướng mắc nhằm đẩy nhanh tiến độ triển khai.
Chương trình giảm nghèo bền vững tại Cà Mau
Đây là một trong những hoạt động trọng điểm của Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, do Liên minh HTX Việt Nam triển khai với sự phối hợp chặt chẽ của chính quyền địa phương.
|
Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam đã có buổi làm việc với Liên minh HTX Cà Mau về chương trình MTQG giảm nghèo bền vững. |
Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định 90/QĐ‑TTg ngày 18/1/2022, đặt mục tiêu hỗ trợ các địa phương khó khăn về vốn, kỹ thuật và đào tạo để người dân tự lực thoát nghèo.
Tại Cà Mau, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam giao Trường Trung cấp nghề và Đào tạo cán bộ HTX miền Nam phối hợp với Liên minh HTX tỉnh Cà Mau thực hiện Dự án “Xây dựng mô hình hỗ trợ phát triển sản xuất trong lĩnh vực nông nghiệp” ở xã Đất Mũi nhằm tạo đột phá giảm nghèo bền vững.
Trong giai đoạn 2021-2025, Chương trình Mục tiêu quốc gia (MTQG) giảm nghèo bền vững đặt ra mục tiêu “không để ai bị bỏ lại phía sau” và thu hẹp dần khoảng cách giàu, nghèo giữa các vùng miền. Tỉnh Cà Mau, với tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo còn quanh ngưỡng 5-7%, chịu nhiều tác động bởi biến đổi khí hậu, sạt lở ven biển và đặc thù đất phèn, đất mặn chiếm đến 64% diện tích tự nhiên. Đây vừa là thách thức, vừa là cơ hội để các mô hình kinh tế tập thể phát huy vai trò giảm nghèo.
Đặc biệt, xã Đất Mũi nổi tiếng với Mũi Cà Mau luôn nằm trong danh sách địa bàn nghèo theo Quyết định 353/QĐ‑TTg. Địa phương có thế mạnh về sinh thái rừng ngập mặn, tiềm năng nuôi nghêu và du lịch cộng đồng, song các hộ nghèo, cận nghèo vẫn gặp khó khăn về thiếu vốn, thiếu kỹ thuật, thị trường tiêu thụ bấp bênh.
Dự án “Hỗ trợ phát triển sản xuất trong lĩnh vực nông nghiệp tại xã Đất Mũi” được phê duyệt với tổng mức đầu tư 2,479 tỷ đồng, trong đó ngân sách trung ương hỗ trợ 2 tỷ đồng và Liên minh HTX Cà Mau cùng các hộ thành viên đối ứng 479 triệu đồng. Đối tượng thụ hưởng là 98 hộ nghèo, cận nghèo đang nuôi nghêu sinh thái ven rừng ngập mặn. Mục tiêu của dự án là tăng thu nhập bình quân cho thành viên HTX lên 60-80 triệu đồng/người/năm, giảm chi phí nhân công và bảo vệ môi trường sinh thái.
Theo báo cáo tại buổi làm việc, giai đoạn một dự án đã hoàn thành khâu khảo sát, phê duyệt thuyết minh và đẩy nhanh việc cấp phát 22.500 kg nghêu giống đạt chuẩn, kèm theo hệ thống phao, lưới che và thiết bị xử lý môi trường. Trường miền Nam đã tổ chức ba lớp đào tạo kỹ thuật nuôi nghêu và 50 đại biểu là thành viên HTX, người lao động nghèo, cận nghèo, mới thoát nghèo đã hoàn thiện khóa tập huấn về lựa chọn giống, thả giống, chăm sóc, phòng bệnh và thu hoạch.
Cuối tháng 6, 40 cán bộ và thành viên HTX đã có chuyến khảo sát mô hình nuôi nghêu hiệu quả tại Sóc Trăng và Bạc Liêu, đồng thời tiếp thu kinh nghiệm phát triển du lịch cộng đồng ở Bến Tre. Liên minh HTX Việt Nam đã bàn giao phần mềm kế toán Waca và máy tính kèm máy in để HTX số hóa quản lý tài chính, thắt chặt giám sát đầu ra của sản phẩm. Hỗ trợ xây dựng 05 điểm giới thiệu sản phẩm du lịch, đào tạo kỹ năng phục vụ khách, quảng bá trên nền tảng số và kênh truyền thông địa phương.
 |
Phát biểu tại buổi giám sát, bà Cao Xuân Thu Vân khẳng định Liên minh HTX Việt Nam luôn đặt trọng tâm vào hiệu quả sử dụng nguồn vốn Nhà nước và phát huy vai trò của hợp tác xã trong giảm nghèo bền vững.
Chủ tịch Cao Xuân Thu Vân đánh giá cao tinh thần chủ động của Liên minh HTX Cà Mau và Trường miền Nam: “Chúng ta không chỉ hỗ trợ giống, vật tư, mà còn phải nâng cao năng lực quản trị, kết nối thị trường, để thành viên HTX khai thác đồng thời lợi ích từ nuôi nghêu và du lịch sinh thái. Liên minh HTX Việt Nam cam kết đồng hành, kịp thời tháo gỡ khó khăn và nhân rộng mô hình nếu đạt kết quả tích cực.”
Đại diện Liên minh HTX Cà Mau cam kết phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương trong việc cấp giấy phép du lịch cộng đồng, đào tạo đội ngũ hướng dẫn viên và liên hệ doanh nghiệp lữ hành để giới thiệu dịch vụ “nghêu và rừng ngập mặn”. Mô hình điểm tại 5 điểm du lịch cộng đồng ven bãi Mũi Cà Mau hứa hẹn thu hút khách quốc tế và tạo thêm việc làm cho lao động địa phương.
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu gây sạt lở ven biển, rừng ngập mặn tại Đất Mũi vừa là lá chắn tự nhiên, vừa tạo điều kiện nuôi nghêu sinh thái. Dự án còn hướng đến việc kết hợp bảo vệ môi trường với kinh tế, khi mỗi hộ tham gia ký cam kết không dùng thuốc hóa học, áp dụng quy trình nuôi xen ghép nghêu và tảo. Nhờ vậy, dự án mang tính mô hình sinh kế xanh, thuận lợi cho việc mở rộng sang các xã lân cận.
Vai trò kiến tạo của Liên minh HTX Việt Nam
Đánh giá chung, bước đầu Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX Cà Mau đã tạo được niềm tin và sự phấn khởi cho người dân nghèo, cận nghèo. Việc kết hợp hỗ trợ kỹ thuật, chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực và liên kết tiêu thụ sản phẩm chính là chìa khóa để giảm nghèo bền vững. Dự kiến sau 12 tháng, khi nghêu cho thu hoạch thương phẩm và tuyến du lịch cộng đồng chính thức khai trương, thu nhập của thành viên HTX sẽ tăng ít nhất 30%, tỷ lệ hộ nghèo giảm dưới 5%.
 |
Ngày 30/6/2025, Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam đã có buổi làm việc với Liên minh HTX Cà Mau về chương trình MTQG giảm nghèo bền vững. |
Việc Liên minh HTX Việt Nam trực tiếp xuống cơ sở, kiểm tra giám sát và chỉ đạo gắn chặt giữa “hỗ trợ kỹ thuật” và “liên kết thị trường” đã thể hiện đúng tinh thần chương trình mục tiêu: hỗ trợ hộ nghèo thoát nghèo nhưng không tạo “lệ thuộc lâu dài” vào ngân sách. Mô hình tại Đất Mũi vừa là dự án giảm nghèo, vừa là sản phẩm du lịch mang dấu ấn kinh tế tập thể, cách làm mới, hứa hẹn nhân rộng tại các tỉnh ven biển ĐBSCL
Kết thúc buổi làm việc, Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam đề nghị Liên minh HTX Cà Mau tiếp tục báo cáo tiến độ định kỳ, nghiêm túc theo dõi việc sử dụng vốn và tác động xã hội. Bà cũng lưu ý việc ổn định đầu ra cho sản phẩm nghêu và phát triển du lịch cộng đồng đòi hỏi phải tăng cường liên kết thị trường thông qua mở rộng hợp tác với các hệ thống siêu thị, kênh thương mại điện tử và các doanh nghiệp lữ hành.
Đồng thời, mô hình cần đẩy mạnh đào tạo nhân lực với ít nhất hai đến ba khóa đào tạo nâng cao trong giai đoạn 2025-2026 về quản trị hợp tác xã, marketing số và kỹ năng đón tiếp du khách. Bên cạnh đó, ứng dụng công nghệ sẽ góp phần nâng cao hiệu quả vận hành khi triển khai sớm hệ thống giám sát môi trường nuôi nghêu qua cảm biến IoT và phát triển nền tảng bán thủy sản trực tuyến.
Cuối cùng, để đảm bảo dự án thích ứng kịp thời với biến động thời tiết hay thị trường, Liên minh HTX Việt Nam cùng Liên minh HTX tỉnh Cà Mau cần duy trì lịch kiểm tra, đánh giá định kỳ sáu tháng một lần, từ đó điều chỉnh giải pháp một cách chủ động và hiệu quả.
Dự án “Xây dựng mô hình hỗ trợ phát triển sản xuất trong lĩnh vực nông nghiệp tại xã Đất Mũi” do Liên minh HTX Việt Nam chủ trì không chỉ góp phần hiện thực hóa mục tiêu giảm nghèo bền vững tại Cà Mau mà còn là ví dụ tiêu biểu về việc kết hợp kinh tế tập thể, sinh kế xanh và du lịch cộng đồng. Với sự đồng hành chặt chẽ của Liên minh HTX Việt Nam, Liên minh HTX Cà Mau và chính quyền địa phương, dự án hứa hẹn mang lại chuyển biến rõ nét về năng suất, thu nhập của người nghèo, đồng thời tạo dựng thương hiệu du lịch sinh thái Mũi Cà Mau.
Phương Lam
