Hoạt động tại một trong những địa phương được mệnh danh là “thủ phủ” cây ăn quả của Thủ đô, HTX Đoàn Kết (thành lập từ năm 1959) đã xác định mục tiêu thúc đẩy liên kết để đưa nông sản thế mạnh địa phương vươn xa, “phủ” khắp mọi miền Tổ quốc.
Hoàn thiện sản xuất, đánh thức chuỗi giá trị
Được thành lập từ rất sớm, trải qua nhiều giai đoạn thăng trầm, sáp nhập, chuyển đổi theo Luật HTX, đến nay, hoạt động sản xuất kinh doanh của HTX Đoàn Kết đã dần ổn định và có nguồn thu tương đối lớn.
 |
HTX Đoàn Kết chuyển đổi cơ cấu cây trồng và áp dụng khoa học kỹ thuật vào quy trình chăm sóc cây ăn quả. |
Trò chuyện với phóng viên VnBusiness, ông Nguyễn Bá Hào – Giám đốc HTX Đoàn Kết cho biết, HTX chuyển đổi từ mô hình thuần nông nghiệp sang trồng cây ăn quả lâu năm, chuyên canh chủ yếu các loại ổi, mít, đu đủ, hồng xiêm,… và một số loại cây xen canh ngắn ngày khác trên diện tích hơn 100ha.
“Trước đây, các hộ chỉ sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, chưa áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất nên hiệu quả không cao. Sau khi được sự hỗ trợ từ địa phương, tham gia các buổi tập huấn, đào tạo về sản xuất nông nghiệp, Ban lãnh đạo HTX đã cùng nhau xây dựng và triển khai kế hoạch sản xuất tới bà con, phục vụ sản xuất một cách tốt nhất”, ông Hào chia sẻ.
Để đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng, HTX đẩy mạnh nâng cao chất lượng, giá trị trái cây. Cụ thể, HTX đã phối hợp với cơ quan chuyên môn tổ chức tập huấn, chuyển giao khoa học kỹ thuật cho các hộ thành viên, trong đó chú trọng việc sản xuất theo quy trình VietGAP.
Với mục tiêu phát triển sản xuất bền vững, tiêu thụ, chế biến nông sản an toàn, HTX Đoàn Kết luôn tuân thủ mọi quy trình sản xuất từ khâu chọn giống ghép, chăm sóc; sử dụng hoàn toàn bằng phân bón hữu cơ, phân chuồng ủ hoai mục,...
Nhờ vậy, “quả ngọt” của HTX có chỗ đứng vững chắc trên thị trường, chất lượng ổn định và “đặc biệt” hơn so với nơi khác.
“Hái ra tiền” từ cây ăn quả
Dẫn chúng tôi đến “vựa” cây ăn quả có diện tích hơn 100ha, với đa dạng các loại cây trồng, trong đó ổi là cây trồng chủ lực, Giám đốc Nguyễn Bá Hào cho biết, mô hình sản xuất hữu cơ đã làm thay đổi tư duy của người sản xuất theo hướng tạo ra các sản phẩm có giá trị kinh tế và chất lượng cao, an toàn cho người tiêu dùng.
 |
HTX Đoàn Kết tuân thủ mọi quy trình sản xuất từ khâu chọn giống ghép, chăm sóc; sử dụng hoàn toàn bằng phân bón hữu cơ, phân chuồng ủ hoai mục,... |
Theo kinh nghiệm của các thành viên HTX, để cây ăn quả đạt chất lượng, năng suất và sản lượng cao, cần chú trọng chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh ở các thời điểm: ra hoa đậu quả, quả non; toàn bộ quy trình sử dụng phân bón hữu cơ, phun vi sinh để phòng trừ sâu bệnh...
Đặc biệt, các hộ thành viên không sử dụng thuốc diệt cỏ mà chỉ dùng máy phát cỏ. Một số hộ thành viên HTX còn đầu tư hệ thống tưới nước tự động nhỏ giọt ở gốc và hệ thống phun sương trên cao nhằm tạo độ ẩm thường xuyên cho cây sinh trưởng và phát triển tốt.
Ông Lê Bá Liêu, thành viên HTX cho biết, gia đình ông có trên 2 mẫu ổi và đu đủ đã cho thu hoạch. Từ khi tham gia HTX, ông được tham gia các lớp tập huấn về quy trình chăm sóc cây ăn quả theo tiêu chuẩn VietGAP và có sổ ghi chép, theo dõi cây hằng ngày.
“Các hộ thành viên còn được hỗ trợ phân bón hữu cơ, và trang bị hệ thống tưới nhỏ giọt. Không những vậy, các loại quả có thương hiệu sản xuất theo quy trình VietGAP nên thương lái tới thu mua ổn định. Vụ năm nay, gia đình tôi thu được gần 5 tấn ổi, "bỏ túi" cả trăm triệu đồng”, ông Liêu phấn khởi kể.
Để giảm thiểu các nguy cơ tác động của thời tiết cực đoan, HTX đầu tư hệ thống kênh rạch nội đồng, máy bơm thoát nước công suất lớn nhằm tránh ngập úng diện rộng ảnh hưởng đến cây trồng.
“Thành công không đến nhờ may mắn, mà là hành trình ta đang đi”, quả đúng như vậy, sản lượng trái cây trung bình mỗi tháng HTX cung ứng ra thị trường đạt hơn 100 tấn, phát triển kinh tế hộ thành viên với mức thu nhập bình quân khoảng 10 triệu đồng/tháng.
Sản phẩm của HTX Đoàn Kết chủ yếu được bán cho các thương lái, nhà buôn lớn; đưa vào các siêu thị, nhà ăn trường học, một số ít được bán tại các chợ truyền thống. Ước tính, mỗi năm doanh thu của HTX đạt gần 50 tỷ đồng.
Tìm đầu ra ổn định
Theo chia sẻ, giữa thị trường đầy cạnh tranh, các thương hiệu nhà vườn nổi lên ngày một nhiều, HTX Đoàn Kết đặc biệt chú trọng vào chất lượng quả, cũng như tập trung mọi nguồn lực vào quy trình chăm sóc, nghiên cứu, tìm hiểu thêm nhiều phương pháp canh tác mới để tăng sản lượng và chất lượng quả.
 |
Trung bình mỗi tháng, HTX cung ứng ra thị trường đạt hơn 100 tấn quả. |
Với mong muốn ngày càng đổi mới, HTX đã phối hợp với các cơ quan nghiên cứu, trường đại học, các doanh nghiệp trong ngành nông nghiệp để tiếp nhận và chuyển giao công nghệ mới. Đồng thời, thiết lập mối quan hệ chặt chẽ với các nhà phân phối và tiêu thụ sản phẩm, nhằm đảm bảo đầu ra ổn định cho các sản phẩm trái cây.
Theo đánh giá của ngành nông nghiệp, liên kết sản xuất, tiêu thụ trái cây đang là xu hướng tất yếu của HTX Đoàn Kết, giúp chuyển đổi dần từ sản xuất manh mún, nhỏ lẻ sang sản xuất hàng hóa quy mô lớn. Theo đó, các doanh nghiệp, HTX tham gia liên kết sản xuất đều đóng vai trò là mắt xích quan trọng để đảm bảo mối liên kết vận hành hiệu quả, thúc đẩy phát triển bền vững.
Tuy nhiên, như chia sẻ của lãnh đạo HTX Đoàn Kết, HTX đang góp phần không nhỏ trong việc hình thành các chuỗi giá trị cây ăn quả ở địa phương để phục vụ tiêu thụ trong nước. Tuy nhiên, vì nhiều khó khăn nội tại và khách quan nên HTX chưa thể phát triển và mở rộng chuỗi giá trị cây ăn quả.
Điển hình như việc chuyển đổi mô hình canh tác khiến cho hoạt động sản xuất của HTX gặp không ít khó khăn trong một thời gian dài, các đầu mối tiêu thụ ngưng nhập hàng, nhiều hợp đồng bị gián đoạn,...
Ngoài ra, là một HTX với hơn 300 thành viên, công tác quản lý nhiều khâu còn chưa thực sự bám sát thực tế, chưa tiếp cận được các nguồn vốn vay từ Ngân hàng chính sách cũng như từ hệ thống Liên minh HTX...
Chia sẻ về kế hoạch hoạt động của HTX trong thời gian tới, ông Nguyễn Tuấn Sửu - Phó Chủ tịch HĐQT HTX Đoàn Kết cho biết, HTX sẽ tiếp tục vận động thêm một số bà con trồng cây ăn quả trên địa bàn tham gia HTX. Đồng thời, giám sát chặt chẽ các thành viên trong việc thực hiện chăm sóc cây ăn quả theo quy trình VietGAP, tạo sản phẩm an toàn cho người tiêu dùng, cũng như nâng cao uy tín sản phẩm, tạo thương hiệu hoa quả ngon.
Lê Hồng - Phạm Hòa
