Ông Phạm Chí Quang, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ, Ngân hàng Nhà nước (NHNN), cho biết sau giai đoạn chịu áp lực từ một số yếu tố bên ngoài và biến động ngắn hạn của thị trường, các yếu tố này đã có dấu hiệu ổn định hơn, trong khi hoạt động thương mại và các cán cân đối ngoại của Việt Nam tiếp tục duy trì khả quan. Trên cơ sở các yếu tố nền tảng vĩ mô được duy trì, cân đối cung - cầu ngoại tệ trong trung và dài hạn dự kiến được hỗ trợ, tạo điều kiện cho môi trường tỷ giá ổn định hơn.
Xu hướng chung là giảm
Tính đến giữa tháng 12/2025, thị trường ngoại hối ghi nhận những tín hiệu tích cực. Tại các ngân hàng thương mại, giá bán USD hiện quanh mức 26.398 đồng/USD. Đặc biệt, trên thị trường tự do, giá USD đã giảm mạnh khoảng 1.000 đồng so với đỉnh điểm 28.000 đồng/USD hồi giữa tháng 11, hiện giao dịch quanh mốc 26.900 – 27.000 đồng/USD. Chênh lệch giữa hai thị trường được thu hẹp đáng kể, từ 1.300 đồng xuống còn khoảng 920 đồng/USD.
|
Trong nửa đầu tháng 12/2025, tỷ giá USD/VND tiếp tục xu hướng giảm trên cả thị trường chính thức và thị trường tự do. |
Yếu tố chính giúp tỷ giá hạ nhiệt đến từ động thái can thiệp linh hoạt của NHNN thông qua nghiệp vụ hoán đổi ngoại tệ kỳ hạn 14 ngày, giúp cải thiện thanh khoản hệ thống. Bên cạnh đó, các tín hiệu từ Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) về lộ trình cắt giảm lãi suất trong năm 2026 cũng góp phần làm giảm sức hấp dẫn của đồng bạc xanh, hạn chế dòng vốn chảy ra khỏi các thị trường mới nổi như Việt Nam.
Mặc dù đã "hạ nhiệt", nhưng tính từ đầu năm 2025, giá USD tại ngân hàng vẫn tăng khoảng 3,4%. Biến động này tạo ra bức tranh lợi nhuận đối lập giữa các nhóm doanh nghiệp.
Gánh nặng lớn nhất thuộc về các doanh nghiệp có dư nợ vay USD lớn. Điển hình như Tổng công ty Phát điện 3 (PGV) với khoản nợ hơn 27.000 tỷ đồng, ước tính lỗ tỷ giá khoảng 856 tỷ đồng; hay Tổng công ty Điện lực Dầu khí VN (POW) chịu lỗ khoảng 315 tỷ đồng.
Các doanh nghiệp nhập khẩu nguyên liệu (dệt may, điện tử, hàng tiêu dùng...) cũng chịu tác động kép: chi phí đầu vào tăng làm mòn biên lợi nhuận, trong khi sức mua thị trường nội địa giảm sút do giá thành phẩm bị đội lên.
"Dù giá USD giảm giúp vơi bớt nỗi lo nhập khẩu nguyên liệu cho năm tới, nhưng các khoản bù lỗ tỷ giá tích lũy từ đầu năm vẫn vượt xa dự báo, buộc doanh nghiệp phải tiết kiệm tối đa để duy trì việc làm", ông Đặng Tiến Lợi, Giám đốc Công ty may Duy Anh (Hà Nội) chia sẻ.
Ngược lại, các doanh nghiệp có nguồn thu ngoại tệ lớn như thủy sản (Công ty CP Vĩnh Hoàn, Công ty CP Tập đoàn Thuỷ sản Minh Phú...), nông sản, gỗ được hưởng lợi từ chênh lệch tỷ giá.
Ngành du lịch cũng đón nhận tác động hai chiều. Ông Võ Anh Tài, Phó Tổng giám đốc Saigontourist Group nhận định, VND giảm giá giúp chi phí du lịch tại Việt Nam hấp dẫn hơn, thu hút khách quốc tế. Tuy nhiên, các doanh nghiệp lữ hành quốc tế (outbound) và khách sạn lại gặp khó do chi phí nhập khẩu trang thiết bị và dịch vụ nước ngoài tăng mạnh.
Năm 2026 dễ thở hơn nhưng không được chủ quan
Giới chuyên gia và các tổ chức tài chính nhận định áp lực tỷ giá sẽ tiếp tục giảm trong năm 2026. Ông Jung Hyo Chang (Ngân hàng Shinhan Việt Nam) dự báo Fed có thể thực hiện 1-2 đợt cắt giảm lãi suất vào năm 2026, đưa lãi suất về khoảng 3-3,25%. Điều này tạo dư địa để NHNN ổn định lãi suất cho vay và hỗ trợ thanh khoản nền kinh tế thay vì phải gồng mình bảo vệ giá trị đồng tiền.
TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV cho rằng, khi áp lực tỷ giá giảm, NHNN sẽ không còn chịu sức ép phải sử dụng các biện pháp mạnh như bán ngoại tệ quy mô lớn hay tăng lãi suất điều hành. Lợi nhuận quý IV/2025 của các doanh nghiệp vay nợ USD dự kiến sẽ được cải thiện so với quý trước nhờ lỗ tỷ giá thu hẹp.
Nhiều tổ chức quốc tế và các chuyên gia trong nước đều chung nhận định áp lực tỷ giá năm tới sẽ giảm khi Fed có thể đẩy nhanh tiến trình giảm lãi suất.
Theo ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Phân tích Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam, năm 2026, mặc dù tỷ giá vẫn có xu hướng tăng nhẹ do yếu tố chu kỳ, nhưng mức độ căng thẳng sẽ giảm đáng kể so với năm 2025.
Giá USD giảm giải toả bớt áp lực với nhiều công ty. Nếu trong quý III, khi tỷ giá USD/VND tăng mạnh đã kéo lợi nhuận của các công ty có nợ vay bằng USD đi thụt lùi thì nay, khi tỷ giá hạ nhiệt sẽ giúp gánh nặng lỗ tỷ giá giảm đi đáng kể. Qua đó, lợi nhuận quý IV của nhóm các công ty này phần nào được cải thiện.
Theo phân tích của các công ty chứng khoán, khi USD giảm, những ngành phụ thuộc lớn vào nguyên liệu, máy móc, và hàng hóa nhập khẩu như công nghiệp chế biến, sản xuất công nghệ và tiêu dùng sẽ được hưởng lợi trực tiếp từ việc chi phí nhập khẩu giảm. Ngành bán lẻ cũng được hưởng lợi từ chi phí nhập khẩu hàng hóa nhập khẩu giảm, tạo điều kiện tăng sức cạnh tranh và cải thiện biên lợi nhuận, đặc biệt là đối với các sản phẩm công nghệ, điện tử, hàng tiêu dùng cao cấp…
Tuy nhiên, rủi ro vẫn hiện hữu. Đồng USD vẫn giữ vị thế hầm trú ẩn an toàn trong bối cảnh địa chính trị bất ổn. Do đó, các chuyên gia khuyến nghị doanh nghiệp cần chủ động sử dụng các công cụ phái sinh để phòng ngừa rủi ro tỷ giá, đồng thời tăng tỷ lệ nội địa hóa để giảm phụ thuộc vào nhập khẩu, đảm bảo sự ổn định dài hạn.
Thanh Hoa
