Mới đây Chính phủ đã ban hành Nghị định số 264/2025/NĐ-CP quy định về Quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia và quỹ đầu tư mạo hiểm của địa phương.
Theo đó, mục tiêu của các quỹ này là đầu tư, thu hút các nguồn lực đầu tư vào doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, dự án khởi nghiệp sáng tạo có tiềm năng tăng trưởng đột phá, có khả năng giải quyết thách thức về kinh tế, xã hội, môi trường; hỗ trợ thúc đẩy phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và hội nhập quốc tế.
 |
Sinh viên tại Hà Nội trải nghiệm công nghệ XR. |
Chức năng, nhiệm vụ của quỹ đầu tư mạo hiểm địa phương là góp vốn thành lập, mua cổ phần, mua phần vốn góp tại doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo trong nước; góp vốn cùng đầu tư với quỹ đầu tư mạo hiểm, quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo khác trong nước để thành lập, mua cổ phần, mua phần vốn góp tại doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo và hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo địa phương.
Còn Quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia có thể góp vốn đầu tư tại các doanh nghiệp và quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo, quỹ đầu tư mạo hiểm ở cả trong nước và nước ngoài để hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo quốc gia.
Quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia theo mô hình công ty TNHH hai thành viên trở lên hoặc công ty cổ phần. Quy mô vốn điều lệ của quỹ được hình thành trong 5 năm đầu đạt tối thiểu 2.000 tỷ đồng, trên cơ sở vốn nhà nước được cấp từ ngân sách nhà nước và phần vốn huy động từ các tổ chức, cá nhân.
Bộ Khoa học và Công nghệ là cơ quan đại diện chủ sở hữu phần vốn nhà nước tại Quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia, có trách nhiệm cử người đại diện phần vốn nhà nước tại quỹ.
Quỹ đầu tư mạo hiểm của địa phương được thành lập và hoạt động dưới hình thức doanh nghiệp. UBND cấp tỉnh là cơ quan đại diện chủ sở hữu phần vốn nhà nước, có trách nhiệm cử người đại diện phần vốn này.
Trước đó, tại Kỳ họp thứ 26 của HĐND TP Hà Nội diễn ra sáng 29/9, các đại biểu đã thông qua đề án thí điểm thành lập Quỹ Đầu tư mạo hiểm thành phố Hà Nội. Theo đó, ngân sách thành phố dự kiến góp tối đa 600 tỷ đồng, chiếm không quá 49% vốn điều lệ quỹ.
Ông Đỗ Tiến Thịnh, Phó Giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) cho biết Nghị định số 264 là một trong những nghị định thuộc nhóm văn bản quy phạm pháp luật đầu tiên hướng dẫn Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Đây có thể coi là chính sách “đột phá” về vốn đầu tư mạo hiểm của Nhà nước, không còn mang tính thử nghiệm hay thí điểm như trong Luật Thủ đô.
“Đây là chính sách được mong chờ từ rất lâu và gần như là bắt buộc cần có của mọi quốc gia có nền kinh tế phát triển, có hệ sinh thái khởi nghiệp năng động, chất lượng. Hy vọng với tinh thần triển khai quyết liệt, sẽ sớm có 1 quỹ quốc gia và 34 quỹ địa phương. Khi ấy, từ 'vốn mồi' của Nhà nước, sẽ kéo theo dòng vốn đầu tư mạo hiểm của tư nhân trong nước và nước ngoài”, ông Thịnh đánh giá.
Tại diễn đàn “AI trong kỷ nguyên số” do Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức hồi đầu tháng 9, ông Phạm Hồng Quất, Cục trưởng Cục Khởi nghiệp và Doanh nghiệp công nghệ, nhận định việc cho phép thành lập Quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia và quỹ cấp địa phương là một điểm sáng trong Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo được thông qua vào tháng 6/2025.
Quỹ quốc gia được kỳ vọng đóng vai trò dẫn dắt, đầu tư trực tiếp hoặc cùng đầu tư với quỹ quốc tế, hình thành mạng lưới vốn và nhân lực cho hệ sinh thái startup AI.
Với nền tảng chính sách và dòng vốn ngày càng đổ vào mạnh mẽ, đại diện Cục Khởi nghiệp kỳ vọng Việt Nam sẽ đạt mục tiêu 3 tỷ USD vốn đầu tư mạo hiểm vào năm 2030, trong đó AI chiếm 70 - 75%, đồng thời lọt vào top 40 GII và top 45 StartupBlink toàn cầu.
“Đầu tư vào AI tại Việt Nam chính là đầu tư vào tương lai của nền kinh tế số. Đây là cơ hội rất lớn cho thế hệ startup trẻ bứt phá và khẳng định vị thế trên bản đồ công nghệ thế giới”, ông Quất nhấn mạnh.
Đỗ Kiều
