Thời gian gần đây xuất hiện hiện tượng một số doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân cố tình lợi dụng việc phát hành, sử dụng hoá đơn điện tử để xuất khống, mua bán hóa đơn nhằm trục lợi bất chính.
Rầm rộ mua bán hoá đơn điện tử khống
Trên mạng xã hội Facebook, Zalo có hàng loạt nhóm mua bán hóa đơn với số thành viên lên tới vài chục nghìn người. Điển hình như trên Facebook có Hội mua bán hoá đơn trên Facebook có 78.000 thành viên, Nhóm mua bán hóa đơn VAT-GTGT điện tử có 17.000 thành viên, Hội mua bán hoá đơn đỏ - hoá đơn VAT với 35.000 thành viên…
Tài khoản Le Tien rao: “Em nhận xuất hóa đơn VAT, phí hợp lý. Có báo cáo thuế đầy đủ, có link tra cứu, quét được mã QR, bảo hành hợp đồng vĩnh viễn”. Hay như tài khoản Minh Anh quảng cáo: “Bên mình là phòng vé nhận xuất hóa đơn vé máy bay, khách sạn, tour”. Theo đó, tài khoản này cho biết, phí vé máy bay 3%-4% trên tổng giá trị hoá đơn, khách sạn là 7%-8%, tour là 8%-10%…
|
Ngành thuế xây dựng và triển khai Hệ thống Phân tích cơ sở dữ liệu và quản lý hóa đơn điện tử nhằm chặn tình trạng mua khống hoá đơn. |
Theo tìm hiểu của VnBusiness, đa số công ty này được thành lập trong 3 năm gần đây. Chi phí mua hóa đơn khống từ 3 - 10% tổng giá trị hóa đơn. Một số tài khoản rao bán hóa đơn khống trên mạng xã hội cho biết, với công ty xuất hóa đơn có thời gian hoạt động 5-10 năm, phí xuất hóa đơn sẽ cao hơn công ty mới thành lập.
Đặc biệt, ngoài rao bán hóa đơn khống, nhiều đối tượng còn có chính sách cộng tác viên, người giới thiệu rao bán hóa đơn. Phóng viên liên hệ với tài khoản Zalo: HĐ VAT qua số điện thoại 0964 704 3xx có chính sách tuyển cộng tác viên bán hóa đơn, người này cho biết, bảng phí hóa đơn với giá trị dưới 1 triệu đồng là 100.000 đồng; từ 1-3 triệu đồng là 120.000 đồng, từ 3,5 -10 triệu đồng là 3,5%, trên 20 triệu đồng là 2,8%.
Ông Đặng Ngọc Minh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế cho hay, việc gian lận hóa đơn đều có thể xảy ra ở bất kỳ hình thức nào. Mặc dù vậy, hóa đơn điện tử có lưu vết trên hệ thống cơ quan thuế. Doanh nghiệp đó phải tồn tại, có dòng chảy thương mại liên tục, nên cơ quan thuế có thể đối soát thuận lợi, dễ dàng phát hiện doanh nghiệp “ma”.
Cũng theo ông Minh, cơ quan thuế sẽ sử dụng các công cụ phân tích rủi ro chương trình riêng, ngoài xây dựng dữ liệu điện tử của ngành thuế còn có chương trình ứng dụng công nghệ phân tích nhanh, xử lý triệt để gian lận hoá đơn điện tử.
Thực tế, gần đây, cơ quan chức năng phát hiện nhiều vụ mua bán hoá đơn điện tử khống. Điển hình, ngày 9/6, Công an tỉnh Thanh Hoá cho biết, Công an huyện Triệu Sơn đã phát hiện đường dây thành lập hàng chục công ty “ma” để mua bán trái phép hoá đơn thuế giá trị gia tăng, thu lời bất chính gần 3 tỷ đồng.
Trước đó, trong tháng 5, Phòng Cảnh sát kinh tế (PC03) Công an TP.HCM phát hiện đường dây mua bán hoá đơn quy mô lớn, doanh số hóa đơn xuất khống lên đến hàng nghìn tỷ đồng. Theo đó, đối tượng cầm đầu đường dây này thành lập 31 "công ty ma" tại TPHCM, xuất khống hơn 20.000 tờ hóa đơn giá trị gia tăng cho gần 4.000 công ty khác nhau trên 35 tỉnh thành; với giá trị hàng hóa ghi trên hóa đơn khoảng 4.000 tỷ đồng.
"Mạnh tay" truy quét hóa đơn điện tử bất hợp lý
Mới đây, ngành thuế đã gửi cục thuế các địa phương danh sách hơn 500 doanh nghiệp rủi ro về hoá đơn điện tử. Trong đó, chủ yếu là doanh nghiệp liên quan xuất nhập khẩu và đăng ký hoạt động tại Hà Nội là 33 doanh nghiệp và TPHCM có 491 doanh nghiệp.
Trong đó, Tổng cục Thuế yêu cầu các cục thuế tập trung vào việc rà soát các hóa đơn xuất bán ra của 524 doanh nghiệp có rủi ro về hóa đơn điện tử; rà soát, kiểm tra doanh nghiệp sử dụng hóa đơn của các đơn vị này.
Trường hợp phát hiện doanh nghiệp thuộc cơ quan thuế quản lý đã sử dụng hóa đơn của doanh nghiệp trong số 524 doanh nghiệp nêu trên thì yêu cầu doanh nghiệp giải trình làm rõ việc sử dụng hóa đơn để khấu trừ hoàn thuế giá trị gia tăng, tính vào chi phí tính thuế thu nhập doanh nghiệp, hợp thức hàng hóa mua trôi nổi, buôn lậu.
Tổng cục Thuế cho biết, đến nay, hệ thống của cơ quan thuế đã ghi nhận gần 7 tỷ hóa đơn điện tử có mã. Theo ông Vũ Chí Hùng, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế, tình trạng mua bán hóa đơn trên mạng đã được ngành thuế nhận định ngay từ khi triển khai và đã có các báo cáo gửi Bộ Tài chính.
Theo đó, lợi dụng sự thông thoáng của chính sách về việc thành lập doanh nghiệp trực tuyến, các đối tượng đã thực hiện hành vi rất tinh vi để thành lập doanh nghiệp nhằm mục đích mua bán và sử dụng hóa đơn không hợp pháp để chiếm đoạt tiền thuế của ngân sách nhà nước.
Tình trạng này không phải mới phát sinh gần đây, nhưng từ khi triển khai sử dụng hóa đơn điện tử, Bộ Tài chính đã chỉ đạo cơ quan thuế xây dựng và triển khai Hệ thống Phân tích cơ sở dữ liệu và quản lý hóa đơn điện tử, với mục đích phục vụ cho công tác quản lý rủi ro về hóa đơn điện tử trong toàn ngành.
Qua đó, cơ quan thuế sẽ nhận diện chính xác những đối tượng có hành vi mua bán hóa đơn không hợp pháp. “Với cơ sở dữ liệu lớn về hoá đơn điện tử, ngành thuế đã triển khai phân tích nhằm phát hiện, xử lý rủi ro, sử dụng các công cụ rà soát để phát hiện nhanh chóng, kịp thời chuyển sang cơ quan điều tra nếu phát hiện việc mua, bán hóa đơn không hợp pháp”, Phó Tổng cục trưởng Vũ Chí Hùng nói.
Đại diện Tổng cục Thuế cho biết, việc công bố danh sách hơn 500 doanh nghiệp rủi ro về hoá đơn điện tử nhằm giúp doanh nghiệp trên cả nước có sử dụng hoá đơn của đơn vị này chủ động điều chỉnh, loại bỏ khỏi chi phí quyết toán thuế.
“Doanh nghiệp cần chủ động loại bỏ hoá đơn của hơn 500 doanh nghiệp rủi ro về hoá đơn điện tử khi làm thủ tục quyết toán thuế. Khi kiểm tra, nếu phát hiện việc sử dụng hoá đơn của hơn 500 doanh nghiệp này, cơ quan thuế sẽ xử phạt theo quy định”, đại diện Tổng cục Thuế lưu ý.
Thanh Hoa
