Tiêu điểm

Chính phủ yêu cầu gỡ điểm nghẽn 'nhập siêu logistics'


Trước tình trạng “nhập siêu logistics” kéo dài làm giảm sức cạnh tranh hàng Việt, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng yêu cầu khẩn trương rà soát, xử lý các vướng mắc liên quan.

Ngày 9/12, Văn phòng Chính phủ có văn bản gửi các bộ và UBND TP. Hồ Chí Minh, Hải Phòng yêu cầu nghiên cứu Báo cáo tháng 10 của Ban IV để xem xét, xử lý những khó khăn, vướng mắc trong hoạt động logistics và xuất nhập khẩu. Với các nội dung vượt thẩm quyền, các đơn vị phải báo cáo cấp có thẩm quyền giải quyết.

Theo đó, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng giao Bộ Tài chính nghiên cứu, phát động phong trào cải cách thủ tục hành chính trong các lĩnh vực thuộc chức năng của Bộ, như thu hút đầu tư, phát triển khu công nghiệp, tạo thuận lợi và đẩy mạnh hoàn thuế.

Bộ Xây dựng được giao xem xét các đánh giá, kiến nghị của Ban IV liên quan đến hệ thống cảng biển, vận tải thủy nội địa và hạ tầng logistics để nâng cao năng lực vận chuyển, tối ưu chi phí và thời gian cho hàng hóa Việt Nam. Bộ sẽ phối hợp với TP. Hồ Chí Minh, Hải Phòng và các doanh nghiệp dẫn dắt, hiệp hội ngành hàng xây dựng Chiến lược phát triển Trung tâm Hàng hải quốc tế tại TP. Hồ Chí Minh và Chiến lược phát triển vận tải thủy nội địa; trình cấp có thẩm quyền trong quý I/2026.

Bộ Công an được giao giải quyết các kiến nghị của doanh nghiệp logistics, vận tải container liên quan đến việc triển khai Nghị định 168/2024/NĐ-CP; báo cáo Thủ tướng trong tháng 12/2025.

Bộ Công Thương nghiên cứu cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực logistics và tạo thuận lợi xuất nhập khẩu; đồng thời cung cấp thông tin kịp thời cho doanh nghiệp, tổ chức các chương trình làm việc về các ngành hàng đang tham gia đàm phán thương mại. Bộ cũng được giao đề xuất giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu ứng phó với biện pháp phòng vệ thương mại từ Hoa Kỳ và các thị trường liên quan.

Phó Thủ tướng yêu cầu UBND TP. Hồ Chí Minh tổ chức đối thoại công – tư trong năm 2025 với các hiệp hội ngành hàng chịu tác động của phí hạ tầng cảng biển nhằm tháo gỡ khó khăn, điều chỉnh chính sách khi cần thiết. Thành phố đồng thời phối hợp xây dựng Chiến lược Trung tâm Hàng hải quốc tế và chiến lược vận tải thủy nội địa. UBND TP. Hải Phòng cũng được giao phối hợp xây dựng chiến lược phát triển vận tải thủy nội địa.

Theo Báo cáo tháng 10 của Ban IV, hoạt động logistics – xuất nhập khẩu đang gặp nhiều rào cản, chưa tương xứng với tiềm năng, khiến năng lực vận tải và sức cạnh tranh hàng hóa Việt suy giảm, tình trạng “nhập siêu logistics” kéo dài. Vận tải thủy nội địa chưa phát huy lợi thế, chi phí và thời gian vận chuyển còn cao. Doanh nghiệp vẫn thiếu thông tin để ứng phó với thuế đối ứng của Hoa Kỳ và các biện pháp phòng vệ thương mại khác, trong khi chi phí tuân thủ, vận tải đường bộ và hoàn thuế xuất khẩu còn bất cập.

Ban IV kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ rà soát thủ tục hành chính theo chuyên đề, tạo chuyển biến thực chất ở các lĩnh vực ưu tiên như logistics và tạo thuận lợi thương mại. Ban cũng đề xuất thúc đẩy mô hình hợp tác công – tư để xây dựng các chiến lược “thực chiến”, nâng năng lực cạnh tranh hàng hải – logistics, gồm Dự án Trung tâm Hàng hải quốc tế tại TP. Hồ Chí Minh và chiến lược phát triển vận tải thủy nội địa.

Tác giả: Nguyễn Hạnh