Phải quyết liệt, giải quyết nhanh nhà ở cho công nhân

Theo báo cáo, Hà Nội hiện có 10 Khu công nghiệp và chế xuất, Khu công nghệ cao Hòa Lạc; với 661 doanh nghiệp và khoảng 167.000 lao động; trong đó phần lớn là lao động ngoại tỉnh (chiếm trên 80%). Vấn đề nhà ở cho công nhân lao động còn thiếu so với sự gia tăng nhanh của lực lượng lao động, đó vẫn là yêu cầu bức xúc hiện nay của đoàn viên, người lao động; công nhân lao động rất mong muốn được mua nhà ở xã hội, với giá cả phù hợp để an cư, lập nghiệp.

Hiện nay, thành phố có 3 khu công nghiệp là: Thạch Thất - Quốc Oai, Thăng Long (huyện Đông Anh), Phú Nghĩa (huyện Chương Mỹ) có dự án nhà ở đáp ứng gần 20% nhu cầu về chỗ ở của công nhân lao động.

Các khu công nghiệp còn lại đều chưa có nhà ở cho công nhân; do vậy, khoảng trên 80% công nhân lao động đang phải thuê nhà trọ ở các khu dân cư. Trong đó, một số khu nhà trọ diện tích chật hẹp, an ninh trật tự và vệ sinh môi trường chưa đảm bảo, mức giá thuê trọ và tiền điện, tiền nước cao...

Tại Hội nghị Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội gặp gỡ, đối thoại với công nhân lao động Thủ đô năm 2024, anh Nguyễn Văn Nam (Công ty CP hãng sơn Đông Á) kiến nghị: Sau dự án nhà ở xã hội Khu đô thị Đặng Xá được xây dựng đến nay, không có thêm các dự án xây dựng nhà ở xã hội tương tự trên địa bàn huyện Gia Lâm. Hiện nay, trên địa bàn còn nhiều công nhân viên chức, người lao động ngoại tỉnh có hoàn cảnh khó khăn, lương thấp (đặc biệt là các cặp vợ chồng trẻ) chưa có nhà ở, phải đi thuê trọ.

Do đó, anh Nguyễn Văn Nam đề nghị thành phố quan tâm dự án xây nhà xã hội trên địa bàn huyện Gia Lâm đồng thời tạo điều kiện cho công nhân viên chức, người lao động được mua nhà ở xã hội, có hình thức trả linh hoạt thành nhiều đợt trong nhiều năm và được vay ngân hàng với lãi suất ưu đãi.

Trả lời những câu hỏi, thắc mắc về vấn đề nhà ở, Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Võ Nguyên Phong cho biết: Nhà ở xã hội là nội dung được thành phố hết sức quan tâm. Hiện nay, Hà Nội có 58 dự án phát triển nhà ở xã hội. Sở Xây dựng Hà Nội đã trình xây dựng 4/5 dự án nhà ở xã hội tập trung. Với tổng 58 dự án, dự kiến sẽ cung cấp khoảng 60 nghìn căn hộ nhà ở xã hội.

Riêng Gia Lâm đang triển khai 1 dự án nhà ở xã hội ở Cổ Bi với quy mô 22ha đang trình phê duyệt. Sau khi phê duyệt sẽ được triển khai đưa nhà ở xã hội vào phục vụ công nhân lao động. Thành phố cũng tạo điều kiện để người lao động mua nhà ở xã hội, trả tiền linh hoạt, ưu đãi, còn vấn đề vay vốn thì sẽ thực hiện theo quy định của Ngân hàng Chính sách xã hội.

Hiện nay, việc phát triển và quản lý nhà ở xã hội được thực hiện theo quy định của Luật Nhà ở 2014, Nghị định số 100/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 và Nghị định số 49/2021/NĐ-CP ngày 1/4/2021 của Chính phủ về phát triển và quản lý nhà ở xã hội, Thông tư hướng dẫn số 09/2021/TT-BXD ngày 16/8/2021 của Bộ Xây dựng, Quyết định số 25/2019/QĐ-UBND ngày 5/11/2019 của UBND thành phố và các quy định pháp luật có liên quan.

Theo Giám đốc Sở xây dựng Hà Nội, việc đầu tư dự án theo quy định của pháp luật về đấu thầu mất nhiều thời gian; quy định về thủ tục mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội chưa rõ ràng… UBND thành phố đã kiến nghị và được Bộ Xây dựng tiếp thu trong quá trình sửa đổi, bổ sung Luật Nhà ở và các Nghị định của Chính phủ, Thông tư của Bộ Xây dựng để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đơn giản hóa thủ tục đầu tư, đất đai nhằm đẩy mạnh công tác đầu tư xây dựng nhà ở xã hội. Đồng thời, thành phố tiếp tục đề xuất các cơ chế, chính sách thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội trong dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) để trình Quốc hội thông qua trong năm 2024.

Đối với việc xác định đúng đối tượng được mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội, công tác xét duyệt thuộc trách nhiệm của chủ đầu tư dự án và hiện chủ đầu tư đã cam kết thực hiện đúng trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật.

UBND thành phố đã ban hành Quyết định số 25/2019/QĐ-UBND ngày 5/11/2019 về quản lý bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở xã hội trên địa bàn thành phố Hà Nội, trong đó giao nhiệm vụ cụ thể cho các Sở, UBND cấp quận, huyện, thị xã nơi có dự án thực hiện kiểm tra nhằm loại trừ việc người được mua, thuê nhà ở xã hội được hỗ trợ nhiều lần, không đúng đối tượng, không đủ điều kiện được hưởng chính sách thuê, mua nhà ở xã hội; thực hiện đăng tải công khai thông tin các dự án, danh sách các đối tượng được mua, thuê nhà ở xã hội.

Làm rõ thêm vấn đề nhà ở xã hội, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh thông tin : Nhà ở là vấn đề quan trọng đối với mỗi người lao động nói chung và công nhân lao động (CNLĐ) tại các khu công nghiệp nói riêng, bởi “an cư mới lạc nghiệp”.

Theo Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội, thời gian qua, Đảng, Nhà nước, thành phố đặc biệt quan tâm đến vấn đề nhà ở cho CNLĐ. Tuy nhiên, thẳng thắn nhìn nhận, Hà Nội triển khai việc này còn chậm, xuất phát từ nhiều nguyên nhân trong bối cảnh, mọi thủ tục, quy trình như thủ tục đầu tư, thủ tục thuê mua nhà đều được các cơ quan, ban, ngành triển khai rất thận trọng.

Tuy nhiên, nhu cầu của CNLĐ về mua, thuê nhà ở xã hội còn cách xa so với cung ứng của thành phố. UBND thành phố đề nghị Sở Xây dựng cùng với sở, ban, ngành khác phải xử lý công việc với tinh thần nhanh nhất, quyết liệt để có quỹ nhà cung ứng cho CNLĐ.

Chủ tịch UBND thành phố nhấn mạnh, trong năm 2024 và thời gian còn lại của nhiệm kỳ phải khởi công được các khu nhà ở xã hội theo đúng quy hoạch. Các sở, ban, ngành phải xác định đây là món nợ với người lao động với CNLĐ trên địa bàn thành phố.

"Ngoài chính sách của Trung ương, tới đây khi Luật Thủ đô (sửa đổi) được thông qua, chúng ta có thêm quyền nhất định để ban hành một số cơ chế đặc thù về hỗ trợ cho phúc lợi xã hội nói chung. Trong đó có chính sách hỗ trợ để người lao động có thể thuê, mua nhà ở xã hội. Bên cạnh các chế độ chính sách của Trung ương, thành phố, UBND TP Hà Nội mong muốn lao động Thủ đô thành phố đồng hành cùng thành phố để giúp người lao động được tiếp cận nhà ở xã hội bởi một trong những nhiệm vụ trọng tâm của các cấp Công đoàn là phải làm sao để người lao động khi tham gia vào tổ chức Công đoàn cảm thấy được chăm lo, bảo vệ, được quan tâm với những hoạt động thiết thực" - Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội nhấn mạnh.