Quân đội ta giữ trọn lời thề 'Vì nhân dân phục vụ'

Những bánh lương khô "đẫm" tình quân - dân

170.000 chai nước, 200.000 phong lương khô, 23.000 hộp sữa được Quân đội cấp phát cho người dân tại Triển lãm Thành tựu đất nước kỷ niệm 80 năm Quốc khánh (Triển lãm A80). Thoạt nghe chỉ là vài con số hậu cần trong 1 báo cáo về kết quả tổ chức gian trưng bày của Bộ Quốc phòng, nhưng với người từng sống qua chiến tranh, những con số ấy đánh thức cả một miền ký ức.

Những con số ấy như một lời cam kết. Đó không chỉ là “suất ăn nhanh” cho khách tham quan hay lực lượng phục vụ, đó là thông điệp rằng, Quân đội nhân dân Việt Nam luôn đặt người dân vào trung tâm của mọi hoạt động, từ chiến trận xưa đến công cuộc dựng xây hôm nay.

Một gói lương khô được trao trong tay giữa dòng người tại triển lãm không phải là chi tiết vụn vặt. Nó là một điểm nối lịch sử, một đơn vị ký ức xã hội. Với nhiều người lớn tuổi, những người từng sống trong thời kháng chiến, từng trải qua cái đói, cái khổ của những năm 1945, hay với những gia đình có ông bà từng là bộ đội, gói lương khô là biểu tượng của một thời đói khổ, của sự sống được trao bằng tình nghĩa. "Có lương khô để ăn thời đó là sướng lắm", câu nói giản dị của bà ngoại tôi, người từng gùi gạo nuôi quân trên tuyến đường Trường Sơn không phải là hoài niệm lãng mạn mà là phát ngôn của một trải nghiệm sinh tồn.

“Lương khô ngày ấy được gọi là ‘gói chia sẻ’. Khi bộ đội trao gói lương khô cho dân, họ không chỉ chuyển một nguồn dinh dưỡng; họ chuyển một cam kết, thông điệp rằng, chúng tôi cùng khổ, chúng tôi cùng chịu, chúng tôi ở bên các nhân dân", ông ngoại tôi - một người lính từng chiến đấu trong trận đánh 81 ngày đêm bảo vệ thành cổ Quảng Trị năm 1972 giải thích.

Cái hay của những gói lương khô là nó tích tụ cả một tổ chức giá trị, từ sự khan hiếm chuyển thành lòng biết ơn, từ lòng biết ơn sinh ra niềm tin, từ niềm tin củng cố tình quân - dân. Những đêm ông bà tôi kể về việc phải bẻ nhỏ từng miếng lương khô trao cho dân nghèo bên đường Trường Sơn không đơn thuần là chuyện ăn, đó là việc duy trì mối liên hệ xã hội giữa một lực lượng vũ trang và cộng đồng bị chiến tranh xô đẩy vào hoàn cảnh cực đoan. 

Vì vậy, khi Quân đội phát 200.000 phong lương khô giữa thời bình nhân 1 kỷ niệm đặc biệt - dấu mốc của hành trình 80 năm xây dựng và phát triển đất nước, hành động ấy lập tức tiếp nhận một "kho" ý nghĩa lịch sử, không phải là "phụ cấp sự kiện", mà là sự nối tiếp một truyền thống.

1 bánh lương khô, 1 chai nước hay 1 hộp sữa dù nhỏ bé nhưng đã khơi dậy ký ức, gợi niềm thương, làm tan rào cản giữa người mặc quân phục và người mặc thường phục. Tôi đã thấy cụ già ôm gói lương khô như ôm một kỷ vật, tôi đã thấy ánh mắt người lính sáng lên vì cảm thấy hành động nhỏ của mình có thể chạm tới ký ức và trái tim người dân. 

Truyền thống bất biến của Quân đội Nhân dân Việt Nam

Trải qua các cuộc kháng chiến giữ nước và trong cả thời bình, Quân đội Nhân dân Việt Nam luôn khắc sâu phương châm “Vì nhân dân mà chiến đấu, vì nhân dân mà phục vụ”. Tinh thần ấy không chỉ thể hiện trên những chiến trường khốc liệt, mà còn hiện hữu trong từng hành động giản dị của đời sống thường ngày. Từ những chuyến tuần tra vùng biên, giúp dân khắc phục hậu quả bão lũ, đến từng gói lương khô được trao tận tay người dân tại triển lãm A80 hôm nay, tất cả đều phản chiếu truyền thống tốt đẹp đó.

Điều khiến tôi và nhiều đồng nghiệp xúc động không nằm ở kỹ thuật hay tốc độ, mà ở tinh thần “vì dân phục vụ” xuyên suốt. Những bàn tay đưa chai nước kèm theo câu hỏi “Bác đi đường có mệt không?”, ánh mắt ân cần dõi theo từng cụ già, em nhỏ đó là phẩm chất không thể số hóa. Công nghệ có thể nâng tầm khả năng chiến đấu, nhưng chỉ truyền thống nhân văn mới gìn giữ được sức mạnh niềm tin.

Nhiều cựu chiến binh từng chia sẻ rằng, trong những năm tháng kháng chiến gian khổ, hình ảnh bộ đội mang từng tấm chăn, từng gùi gạo đến với dân vùng bị phong tỏa, thiếu đói đã trở thành ký ức không thể phai mờ. Chính nhân dân đã che chở, nuôi dưỡng bộ đội và cũng chính bộ đội, với tinh thần “quân với dân như cá với nước”, luôn sẵn sàng chia sẻ cả phần lương thực ít ỏi của mình. Một gói lương khô ngày ấy không chỉ cứu đói mà còn mang ý nghĩa kết nối, niềm tin của dân dành cho quân và lời hứa của quân dành cho dân.

Ngày nay, khi đất nước đã đổi thay, thông điệp ấy vẫn nguyên giá trị. Gói lương khô trao tại triển lãm không đơn thuần là phần hậu cần, mà là lời nhắc nhớ rằng Quân đội Nhân dân Việt Nam sinh ra từ nhân dân, chiến đấu vì nhân dân và trong thời bình vẫn đặt nhân dân ở trung tâm mọi hoạt động. Gói lương khô, từng là “thực phẩm xa xỉ” của thời chiến, nay trở thành biểu tượng của tình nghĩa bền chặt, của sự tri ân giữa quá khứ và hiện tại.

Triển lãm khép lại nhưng hình ảnh những chiến sĩ phát từng phong lương khô sẽ còn đọng mãi. Bởi từ những điều tưởng như giản dị ấy, người dân cảm nhận được thông điệp sâu xa: Quân đội Nhân dân Việt Nam hôm nay, dù đi xa đến đâu trên con đường công nghệ và hội nhập, vẫn giữ trọn lời thề “Từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà phục vụ”. 

Nhìn những người lính trao tay người dân phong lương khô, chai nước, hộp sữa, tôi chợt nhớ câu Chủ tịch Hồ Chí Minh từng căn dặn “Dễ trăm lần không dân cũng chịu, khó vạn lần dân liệu cũng xong”. Hơn nửa thế kỷ đã qua, câu nói ấy vẫn vang vọng trong từng hành động nhỏ của người lính thời bình.